مهارتهای مساله یابی و حل خلاق مسائل سازمانی

Apresentação em tema: "مهارتهای مساله یابی و حل خلاق مسائل سازمانی"— Transcrição da apresentação:

1 مهارتهای مساله یابی و حل خلاق مسائل سازمانی
مدرس: افشین ماهوشی

2 1-کلیات بخش اول عصر خلاقيت و نوآوري The age of Innovation
عصر فرايندهاي پرشتاب خلق و پردازش خلاق اطلاعات دوران رشد و توسعه فزاينده ابداعات و اختراعات عصر پيش گامي دانایی محوری و دانش خلاقيت شناسي

3 دراكر: چالشهای قرن 21 رقابت رو به افزايش
آئین های نوین مدیریت رقابت رو به افزايش كمبود منابع، از آب گرفته تا كاركنان ماهر راهبرد باورهای تازه رهبری دگرگونی قلمرو اطلاعات بهره وری کارکنان

4 ضرورت خلاقيت: مردم دنيا (چيزها) را آن طور که هست نمی بينند بلکه آن طور می بينند که عادت دارند خلاقيت: دنياي امروز به قدري پيچيده ، پويا و نامطمئن است که ما مجبوريم براي رشد ، پيشرفت و حتّي بقا هر لحظه مشکل جديدي را حل کنيم.

5 بارش نظرات که بدون شناخت مسايل بوجود ميايند
ايده و خلاقيت ايده : بارش نظرات که بدون شناخت مسايل بوجود ميايند پالايش ايده : خلاقيت : تقابل ايده با واقعيتهاو شناخت روشنتر فرصتها: خلاقيتهايي که با منشاء ايده ها توانسته است راه حل منطقي را بوجود آورد خلاقيت: برون داد ايده از مغز به روي واقعيتها و جهت دهي مناسب براي شناخت مسائل و مشکلات

6 تعاريف خلاقيت و نوآوري خلاقيت نوآوري (Innovation )
- فرايند توليد ايده هاي نو - فرايند کشف مفاهيم جديد - يافتن راه هاي جديد براي حل مسائل …… خلاقيت (Creativity) فرايند عملياتي کردن ايده هاي نو تحقق بخشيدن به مفاهيم جديد اجراي راه حل هاي جديد عملياتي شدن خلاقيت نوآوري (Innovation )

7 «چهارP »خلاقيت و نوآوري
1- محصول product 2- امكانات possibilities 3- فرآيند processes 4- خلاقيت فردي و گروهي personal and group creativity

8 چگونگي رابطه چهارP با يكديگر
خلاقيت + فرهنگ سازماني = نوآوري محصول چهار نوع نوآوري : محصول، فرآِيند، بازاريابي، مديريت فرآيند ها(تكنيك ها) خلاقيت فردي و گروهي امكانات

9 انواع تکنيک هاي خلاقيت و نوآوري
2-تکنیکها انواع تکنيک هاي خلاقيت و نوآوري تکنيک هاي خلاقيت فردي تکنيک هاي خلاقيت گروهي تکنيک هاي خلاقيت فردي گروهي

10 1. تکنيک هاي خلاقيت فردي تکنيک تعميق (Meditatin) تکنيک توهم خلاق (Creative Illusion) تکنيک حل مسئله نا خود آگاه و

11 2. تکنيک هاي خلاقيت گروهي تکنيک دلفي (Delphi Technique) تکنيک بارش فکري (Brainstorming ) تکنيک ايفاي نقش شش کلاه تفکر TRIZ و

12 3. تکنيک هاي خلاقيت فردي - گروهي
تکنيک اسکمپر (SCAMPER) تکنيک تجزيه و تحليل ماتريسي تکنيک چرا ؟

13 فرآيند حل خلاق مسئله فرایند 8 مرحله ای حل مسئله تحليل محيطي
تشخيص مسأله شناخت مسأله فرضيه سازي ارايه راه كارهاي مختلف ارزيابي و انتخاب اچرا كنترل

14 تحليل محيط اگر پيوسته در جست و جوي مسائل نباشيد پس چگونه خواهيد دانست كه آيا اين مسائل وجود دارد يا نه؟ شركت نفت Royal Dutch/shell ميليون ها دلار سالانه صرف پيگيري مسائل مربوط به رقابت و اقتصاد و كسب اطلاعات درباره مشتريان خود مي كند و اين هزينه صرفاً براي يك نوع سيستم اطلاعاتي، يعني سيستم اطلاعات راهبردي صورت مي گيرد.

15 تشخيص مسئله پيش از آنكه بتوانيد مسئله اي را حل كنيد يا از فرصتي استفاده كنيد بايد از وجود آن مسئله يا فرصت با خبر شويد. براي مثال هنگامي كه ميكيوكيتا نو(تویوتا) در اوايل دهه 1990 اقدام به تجزيه و تحليل اطلاعات مربوط به هزينه توليد در شركت نمود در نهايت، احساس كرد يك جاي كار خراب است. مشكل اين بود كه پس انداز لازمي را كه مي بايست از بابت اتوماسيون و روباتي كردن كارخانه كه به تازگي آن را تكميل كرده است به دست آورد، به دست نمي آورد.

16 شناخت مسئله تفكر استدلالي و شهودي هر دو در اين مرحله صورت مي گيرد.شناسايي يك فرآيند عقلايي و استدلالي حل مسائل واقعی سازمان .

17 سئوالات اصلي مطرح شده در شناخت مسئله
1- چه اتفاقي افتاد، يا خواهد افتاد؟ 2- روي چه كسي تأثير گذاشت يا خواهد گذاشت؟ 3- چه زماني اتفاق افتاد يا خواهد افتاد؟ 4- چگونه اتفاق افتاد با خواهد افتاد؟ 5- چرا اتفاق افتاد يا خواهد افتاد؟ 6- چه بايد بكنيم تا موفق باشيم؟

18 فرضيه سازي فرضيه سازي درباره وضعيت عوامل آينده در شرايط حل مسئله، امري ضروري است. براي مثال: وضعيت اقتصاد به هنگامي كه محصولات جديد راه اندازي شود چگونه خواهد بود؟ يا واكنش مديرتان نسبت به پيشنهادتان چه خواهد بود؟

19 خلق راه كارهاي گوناگون خلق راه كارهاي مختلف مستلزم فهرست بندي راه كارهاي شناخته شده و ايجاد راه كارهاي اضافي مي باشد.خلق راه كارهاي مختلف تا حدودي يك امر عقلايي و استدلالي و تا حدودي شهودي و غير استدلالي است. هنگامي كه مهندسان شركت اپل كامپيوتر«نيوتن» را كه يك كامپيوتر دستيار ديجيتالي شخصي بود طراحي كردند صدها قابليت جايگزين را براي اين ماشين ايجاد كردند. در پايانة چندين قابليت اصلي از بين بقيه انتخاب شد.

20 انتخاب از بين راه كارهاي مختلف
هنگامي كه مهندسان هوندا براي اولين بار موتوري را طراحي كردند كه 55 مايل در هر گالن مصرف داشت، راه كارهاي مختلفي براي انتخاب در اختيار داشتند. تأثير فن آوري جديد بر هزينه توليد، سازگاري با سيستم هاي انتقال نيرو و غيره براي تصميم گيري آنان در انتخاب فن آوري، اهميت پسياري داشت.هر يك از فن آوري هاي ممكن مي بايست به لحاظ تأثير آنها بر اين عوامل، مورد ارزيابي قرار مي گرفت.

21 اجرا پس از آنكه ديدگاه روشني نسبت به كاري كه مي خواهيد انجام بدهيد پيدا كرده و برنامه اي براي انجام آن داشتيد آنگاه مي توانيد عملاً دست به كار شويد. اجرا مستلزم توچه دايم است. اين امر يعني دقيق شدن در جزئيات و پيش بيني موانع و غلبه بر آنها .

22 بيل گيتس Bill Gates ثروتمند ترين مرد دنيا مالك چيزهاي ملموس نيست. نه زمين دارد، نه طلا، نه نفت، نه كارخانه، نه فعاليت صنعتي ديگر و نه ارتش و نه سپاهي. اين نخستين بار در تاريخ بشر است كه ثروتمند ترين مرد دنيا فقط دانش دارد و بس.

23 اولين مرحله تحقيق، احساس وجود يک مشکل است.
جان ديوئي معتقد است: اولين مرحله تحقيق، احساس وجود يک مشکل  است. فيلسوف معاصر امريكايي

24 تكنيكهاي خلاق براي تحليل محيط،
فصل سوم تحقیقات نشان می دهد که خلاقیت را می توان آموزش داد و شرکت ها به این موضوع پی برده اند. هفته نامه بیزینس ویک تكنيكهاي خلاق براي تحليل محيط،

25 1/1 مقایسه نسبت به دیگران شرکت ها برای شناسایی مسائل بالقوه به الگوبرداری به صورتی که توسط شرکت زیراکس خلق شده, همراه بانسخه جنرال الکتریک معروف به رویه های برتر روی آورده اند از نتایج این مقایسه ها برای ایجاد تغییر و به عنوان اهداف بهبود استفاده می شود.پیتر جانسون یک ابر رقیب خیالی خلق کرد و مورد مقایسه قرار داد. شرکت های دیگر ابر رقیب مرکب را خلق می کنند و رویه های برتر را در زمینه های مختلف دریافت و آنها را ترکیب می کنند.

26 2/2 به کارگیری پیشگویان ومشاوران
آینده نگران و پیشگویان ودیگر مشاوران وجود دارند که می توانند راهنمای شما باشند. اغلب چشم انداز و افق تازه ای را برای شما باز می کنند.برای مثال ممکن است جنگل را برای درختانش ببینند کاری که فردی که نزدیک به این شرایط است ممکن است قادر به انجام آن نباشد.

27 3/3 کنترل علایم ضعیف یک تکنیک برنامه ریزی راهبردی استاندارد نشان دادن توچه دقیق به علایم و سیگنال های ضعیف در بازار است پیشگویی کننده ها, خدمات جداسازی وشبکه ها می توانند اطلاعات مورد نیاز را در اختیار شما بگذارند. حضور در سمینارها می تواندنقش مشابهی را ایفا کند.دو تن از سازندگان مستغلات تصمیم گرفتند دارایی های مستغلاتی قابل توچه خود را به دلیل مشاهده نشانه های ضعیف قبل از رکود بین سال های به فروش برسانند از مبالغ حاصل ازفروش برای خرید اموال ورشکسته و از ارزش افتاده در بازار استفاده کردند.

28 4/4 جست و جوی فرصت جست وجوی فعالانه برا فرصت ها می تواند: 1- کشف موقعیت های جدید 2- کاربردهای جدید دانش امروزی منجر شود.

29 تکنیک های تشخیص مسئله تکنیک های تشخیص مسئله
بسیاری از افراد هنگامی که در رسیدن به هدفی ناکام مانده اند متوجه می شوند که مسئله ای وجود دارد. افراد غالباً عملکرد کنونی را با اهداف قبلی تجارب گذشته یا عملکرد سال قبل مقایسه می کنند تا از وجود مسئله ای آگاه شوند.

30 درcontinental bank تشخيص مسئله به راه حل هاي جديد مي انجامد
هنگامي كه توماس تئوبالد‘ رئيس بانك كانتينتال، اين بانك را به خاطر راهبرى بازركانى تاسيس كرد متوچه شد كه موفقيتش به در اختيار داشتن ماموران زبردستي كه بتوانند قراردادى را منعقد كنندبستگى دارد. شش مهارت بعد از نشست با روانشناسان انتخاب شد كه براى داوطلبان ضرورت حياتى داشت.

31 شش مهارت ضرورى براى داوطلبان
1) مهارت هاى تحليلى 2) اعتماد به نفس 3) مهارت هاى حل خلاق مسئله 4) قدرت رسيدگى به ابهام 5) مهارت هاى قوى بين اشخاص 6) توانايى كنش گرايى در معاملات

32 5/1وضعيت آرمانى يك وضعيت آرمانى را خلق و وضعيت موجود را با آن مقايسه كنيد.چه اختلاف هايى وجود دارد؟ چرا اين اختلاف ها وجود دارد؟چه مسائل يا فرصت هايى را اين اختلاف ها را همراه مى آورد؟

33 6/2 چك ليست هاَ استفاده ازچك ليست به هنكام بررسى وضعيت مى تواند پسيار سودمند واقع شود.براى مثال تونى هاش و ليندا فوست در كتابشان به نام(That s a Great Idea ) (=فكر جالبى است) چك ليست هاى متعددي را براى بهبود تحليل وضعيت طراحى كردند.

34 َ 7/3 توفان فكرى معكوس توفان فكرى معكوس گونه اى از اين رويكرد است كه در آنجا شرح داده شد. توفان فكرى معمولى با يك مسئله شروع مى شود و به دنبال يك راه حل مى كردد،اما توفان فكري معكوس با يك راه حل شروع مى شود و به جست و جوى مسائل بالقوه مى بردازد.مانند فقدان انگيزه در نيروى كار، به عبارت ديگر شرايط ظاهراَ رضايت بخشى را در نظر مى گيريد و سپس به دنبال اين مى گرديد كه ببينيد كجاى اين شرايط داراى نقص يا خطا است.

35 8/4 فكاهى و طنز هرگاه با شرايط نامساعدى روبرو شده ايد اقدام به سرودن اشعار فكاهى و طنز آميز درباره آ ن شرايط بنماييد. براى مثال يكى از كاركنان با استفاده از اهنك The Music Man يك ترانه موضوعى تنظيم كرد تا مديران سازمانش را با شوخى و طنز از مشكلات آگاه سازد.وى اين ترانه را با اين سطور بازنويسى كرد:مشكل ما در همين جا يعنى در ريورسيتى دچار مشكل هستيم.اين مشكل ما با «م» شروع و با «ت» پايان مى پذيرد و همان مديريت است.بله آقا مشكل درست در همين جا در ريورسيتى.وى مخفيانه نسخه هايى از ترانه اش را بين همكارانش و مديريت عالي توزيع كرد. مسولان سازمان موضوع را پيگيرى كردند و منجر به اين شد كه دو تن از مديران نالايق تعويض كردند.

36 9/5 گردآورى وفهرست بندى شكايات
يك روش موثر براى آشكارسازى مسائل اين است كه از كاركنان، مشتريان يا ديگر عناصر بخواهيم كه طى جريان توفان فكرى فهرستى از شكايات را به صورت انفرادي يا گروهى تهيه كنند.

37 10/6 پاسخ به نداى ديگران كاهى افراد مسائل يا فرصت ها يى را نزد شما بيان مى كنند كه شايسته است مورد توچه دقيق قرار گيرند، حتي اگر اين مسائل و فرصت ها دور از ذهن و باورنكردنى باشند.

38 11/7 ايفاى نقش لازمه ايفاي نقش اين است كه شما وانمود كنيد كس ديگري هستيد.

39 12/8 برنامه بيشنهادها از ديدگاه سازمان، برنامه بيشنهادها فرصت هاى بيشمارى را براى آكاه شدن از وجود مسائل و به دست آوردن راه حل ها فراهم مى سازد.

40 13/9 تمرين وديگر رويكردهاى گروهى
جنرال الكتريك فرآيندى موسوم به تمرين كروهى را طراحى كرد.يك عقب نشينى سه روزه كه طى آن مديران و زيردستانشان دورهم جمع مى شوند تا مسائلى را كه واحد كارى مربوط تجزيه كرده است حل و فصل كرده نمايند.

41 پایان بخش اول تمرین: نگارش مشکلات و مسائل فرارو در قسمتهای کاری
تکمیل فرمهای A

42 14/1 در ميان گذاشتن با ديگران
* شناخت مسئله * شناخت مسئله 14/1 در ميان گذاشتن با ديگران در ميان گذاشتن يك مسئله با كسى ديگر استفاده از اين نظريه است كه دو فكر بهتر از يك فكر است.

43 تكنيك 6 كلاه فكري: شش جنبه يا سبك فكري را تعريف كرده و براي هر يك كلاه رنگي خاصي را به عنوان سمبل تعيين مي كند.

44 كلاه سفيد: با موضوعات و شكل هاي واقعي سروكار دارد
كلاه سفيد: با موضوعات و شكل هاي واقعي سروكار دارد . بدون هيچگونه قضاوتي فقط واقعيت ها مورد جستجو قرار مي گيرد.

45 كلاه سرخ: براي بيان و جستجوي جنبه هاي هيجاني ،‌ احساسي و غيراستدلالي و براي اظهار نظرات با اين كلاه دليلي خواسته نمي شود.

46 كلاه سياه: براي بيان و جستجوي جنبه هاي منفي، بدبينانه اما واقعي (مشابه گروههاي مخالف خوان).

47 كلاه زرد: براي بيان و جستجوي جنبه هاي مثبت ، ‌خوش بينانه،امّا و اقعي.
كلاه زرد: براي بيان و جستجوي جنبه هاي مثبت ، ‌خوش بينانه،امّا و اقعي.

48 كلاه سبز: براي بيان و جستجوي جنبه هاي جديد، خلاقانه و تازه

49 كلاه آبي: براي تنظيم و ساماندهي فرآيند برنامه ريزي براي تفكر و استفاده ازكلاههاي ديگر (كلاه نظارت)

50 تكنيك 6 كلاه فكري: 1-فرد در اثر تعويض كلاههاي فكري، نقشش را در گروه تغيير مي دهد و نهايتاً تنوع و كثرت اين تغييرها باعث رشد خلاقيت فرد مي شود. 2-هنگام بازي كردن نقش ها، فرد فكرش از ”من“ خود يا قالب هاي ذهني جدا شده و به سمت نقش هدايت مي شود.

51 تكنيك 6 كلاه فكري: 3-افراد به فكر خود مسلط مي شوند و تنها چيزهايي را كه مي خواهند، فرامي خوانند. 4-يكي از محدوديت هاي اصلي در فكر كردن، مقابله و مقاومت ”من“ انسان است كه باعث اشتباهاتي در تفكر مي گردد.

52 بارش ايده ها (طوفان مغزي) :
تكنيك هاى بيشمارى براى كسب اتفاق نظروجود دارد. از جمله اين تكنيك ها مى توان به رأى گيرى به شيوه اى دموكراتيك و آزادمنشانه و دور هم نشستن و بحث درباره مسئله تا زمان رسيدن به يك اتفاق نظر گروهى اشاره كرد. طوفان فکری مهمترین و متداولترین تکنیک است. بارش ايده ها نامي كه اسبورن انتخاب نمود و براساس تلاش وي در اصلاح و بهبود روش آزمايش و خطا بدست آمد .

53 قوانين بارش افکار : 1- هيچ کس حق قضاوت، ارزيابي يا انتقاد ندارد
قوانين بارش افکار : 1- هيچ کس حق قضاوت، ارزيابي يا انتقاد ندارد. 2-هر چه ايده ها دورتر از ذهن، جسورانه تر، و عجيب تر باشد بهتر است. 3-هرچه تعداد ايده ها بيشتر ، بهتر 4-هرچه ترکيب ايده ها بيشتر ، بهتر

54 طوفان ذهني چيست ؟ اصول پايه طوفان ذهني
طوفان ذهني يك تكنيك ساده و موثر براي بروز عقايد مختلف يك گروه در يك بازه زماني كوتاه براي حل يك مشكل و مسئله است . اصول پايه طوفان ذهني ارزيابي محترمانه ابراز عقيده آزادانه ايجاد نمودن عقايد زياد بهبود عقايد يكديگر

55 ارزيابي محترمانه ابراز عقيده آزادانه
محيطي براي بيرون ريختن استعدادها فراهم كنيدبدون عيبجوئي از يكديگر .عقايد ديگران را بپذيريد. درمقابل هيچ عقيده اي موضع گيري ننمائيد. ابراز عقيده آزادانه مانند يك ترمز عمل نكنيد تا شركت كنندگان تشويق شوند كه عقايد خود را براحتي ابراز نمايند . مهم نيست كه اين عقايد چقدر دور از دسترس و غير واقعي هستند .

56 عقايد زيادي را ايجاد كنيد
تا حد ممكن عقايد زيادي ايجاد كنيد . يك غواص مرواريد در يافتن مرواريد موفقتر است اگر 200 صدف را پرورش دهد نسبت به اينكه 15 الي 20 صدف را پرورش دهد . عقايد يكديگر را بهبود دهيد عقيده هر عضو موثرتر خواهد بود اگر عقيده عضو ديگري را بهبود دهد.

57 اصول طوفان ذهني زود قضاوت نكردن در رابطه با عقايد ديگران ، محيطي ايمن براي ابراز عقيده اعضاء ايجاد مي نمايد . يكسان نبودن دانش افراد باعث توسعه ديدگاهها مي شود. شركت آزاد افراد باعث موثرتر بودن عقايدشان مي شود . محدوديت زماني در محيطي كه ترس و رعبي بهنگام اظهار نظر وجود ندارد موجب بهره ورتر شدن عقايد مي شود .

58 قدمهاي طوفان ذهني انتخاب موضوع مورد بحث.
بصورت چرخشي از هر عضو نظرخواهي شود . در هر نوبت از هر عضو فقط يك نظر گرفته شود ، بدون توجه به اينكه چند نظر دارد . اين نظرخواهي ادامه پيدا كند تا زمانيكه همه اعضاء بطور كامل نظرات خود را ارائه نمايند . عقايد در حضور اعضاء ثبت گردد .

59 چه زماني از طوفان ذهني استفاده شود ؟
پيدا كردن يك راه حل براي يك مساله مشخص براي تعريف شاخص هاي قابل اندازه گيري وقتيكه هدف حاصل نشده است. انتخاب يك موضوع / سرفصل پيدا كردن علل يك مساله مشخص

60 نقاط كليدي طوفان ذهني آشنا نمودن شركت كنندگان با تكنيك طوفان ذهني . يك جلسه بصورت دستگرمي بمنظور آشنا نمودن حضار برگزار شود . بدست آوردن تعهد مديريت براي تشويق توسعه و بكارگيري عقايد ارزشمند . استفاده از معيارهاي مناسب براي ارزيابي عقايد ارزشمند . نمايش همه عقايد ابراز شده . براي شركت كنندگان انتخاب نهائي و فعاليتهاي تعيين شده را بيان نمائيد.

61 منافع استفاده از طوفان ذهني
منافع استفاده از طوفان ذهني هر شخصي بطور جداگانه ايده مي دهد و بنابراين يك گروه ايده هاي زيادي را ايجاد مي كند . عقايد افراد بهبود داده مي شود . حضور ديگران خلاقيت را افزايش مي دهد . يك ائتلاف بين عقايد و منبع با مشاركت افراد ايجاد مي شود.

62 تکنیک اسکمپر SCAMPER Substitute Combine Adapt(adopt) Modify(magnify) Put to other uses Eliminate Rearrangement

63 Substitute چه موادی را می توان به جای مواد قبلی به کار برد؟

64 Combine Combine ترکيب چه ايده هائي را مي توان ترکيب کرد؟
اگر مخلوط شود چطور است ؟ ترکيب هدف ها چطور است؟ چطور است واحدهاي سازمان را باهم ترکيب کنيم؟ چطور است به طور دسته جمعي ... ؟

65 Adapt(adopt) اقتباس يا انطباق جستجوي مشابهت ها
اين را شبيه چه چيزي مي توانيم بسازيم؟ چه ايده هاي ديگري پيشنهاد مي کنيد؟ اين به چه چيزي شبيه است؟

66 Modify - Magnify تغيير ، بزرگ سازي
چه تغييري مي توانيم در اين موضوع بدهيم؟ چطور است شکل ، رنگ ، سرعت و ... را تغيير دهيم؟ چرا آن را چند برابر نکنيم؟

67 Put to other uses با محصولات خراب شده چه کنیم؟ با طرحهای تحقیقاتی که به نتیجه نرسیده اند چه کنیم؟

68 Eliminate کوچک سازي و حذف
ساده کردن آيا مي توان اين را سريعتر انجام داد؟ چه مي شود اگر کوتاه تر يا سبک تر و نازک تر شود؟ چه چيز را مي توان حذف کرد؟ چه مي شود اگر کوچکتر شود؟

69 Rearrangement Rearrange تغيير ترتيب
چه مي شود اگر اين تسلسل تغيير داده شود؟ چه زمان ديگري براي ان کار بهتر است؟

70 16/3 به تصوير كشيدن مسئله يكى ازراه هايى كه مطمئن مى شويد مسئله واقعى را شناسايى كرده ايد كشيدن تصويرى از آن مسئله است. از اين فرآيند همچنين مى توان براى خلق براى خلق راه كارهاى مختلف استفاده كرد.

71 17/4 كوله بار تجربه كوله بار تجربه توسط Idea Scope كمبريج، ماساجوست، طراحى شد.در اين روش حل كنندكان مسئله را در فضايى از تجربه قرار مى دهند تا بتوانند مسئله را درك كنندو بنابراين راه حل هاى بيشتر و بهترى ارايه كنند.

72 18/ 5 نمودار استخوان ماهى دياگرام علت و معلول
اين روش براي يافتن بيشترين علل ممكن در ايجاد يك مشكل با يك نمايش ساختاريافته و با استفاده از روش طوفان ذهني استفاده مي شود . چگونه يك نمودار علت و معلول را رسم كنيم : مشخص نمودن مساله گردآوري افراد براي شركت در بحث انجام طوفان ذهني دسته بندي علل براساس : انسان ، مواد ، ماشين ، روش و غيره . رسم نمودار علت و معلول كنترل بمنظور فراموش نشدن اطلاعات تعيين اهميت علل

73 تکنيک هاي خلاقيت و نوآوري
5. ساختار دياگرام علت و معلول انسان ماشين مشكل / اثر مواد روش هر كدام از شاخه هاي اصلي شاخه هاي فرعي بالقوه زيادي دارد كه علل بالقوه را تقسيم بندي مي كند .

74 اساس ”سر ماهی است“ تبليغات فروش كم محصولات سربرست بازاريابي
جديد رقيب سرسخت سربرست بازاريابي تأثير در عرضه محصولات هزينه نكردن براى تبليغات خودداري بخش از ايجاد بهبود مهندسي استفاده از عاملين فروش در كذشته بالا بودن قيمت كمى تعداد نيروي فروش عدم انعطاف در قيمت

75 در كل صنعت ركود اقتصادي مقابله به مثل رقيب
ناكافى در يافتن كانال مناسب ظ كسادى فروش در كل صنعت كانال هاى مناسب توزيع ركود اقتصادي عدم اطمينان از مخاطبين مورد نظر ضعف طراحي محصول اقدامات رقيب نياز به اظهار نظر بيشتر مشتريان مقابله به مثل رقيب

76 دلايل سودمند بودن استخوان ماهى
1- حل كنندكان مسئله را به بررسى تمامى اجزاى مسئله قبل از تصميم گيرى، تشويق مى كند. 2- به نمايش روابط بين علل و اهميت نسبى آن علل كمك مى كند. 3- به شروع فرآيند خلاق كمك مى كند. 4- به شروع يك توالى منطقى براى حل مسئله كمك مى كند. 5- به حل كنندكان مسئله كمك مى كند تا به جاى تأكيد بربخش كوچكى ازمسئله ،كل مسئله را ببيند. 6- روشى رابراى كاهش حيطه مسئله به دست مى دهد- 7- به افراد كمك مى كند به جاى اين شاخه و آن شاخه پريدن روى مسائل واقعى تمركز كنند.

77 20/7 تعريف دوباره مسئله يا فرصت
مسئله را تا آنجايى كه مى توانيد به روش هاى متعدد تعريف كنيد.شايد اين كار مسئله را از زاويه اى ديگر ببينيد.

78 21/8 بازنويسى اهداف به روش هاى متفاوت
براى اينكه مطمئن شويد واقعا به مسئله اصلي مى پردازى مى توانيد اهداف يا ديگر معيارهاي خود را به چند روش مختلف بازنويسى كنيد.

79 22/9 فشار و كشش به عنوان بخشى از فرآيند حل مسئله، مى توانيد مسئله را بفشريد يا بسط دهيد . اين طرز فكر به شما امكان مى دهد مسئله را بهتر تجزيه و تحليل كنيد.

80 براى فشردن يك مسئله يك سرى از پرسش ها را مطرح كنيد كه با يك كلمه چرا شروع مى شود.
مثال پرسش: چرا اين كار را مى كنم؟ پاسخ: زيرا مى خواهم. پرسش: چرا مى خواهم اين كار را انجام دهم؟ پاسخ: جون رئيسم از من خواسته است. پرسش: چرا رئيسم از من خواسته است اين كار را بكنم؟ پاسخ: زيرا رئيس او از او خواسته است.

81 براى بسط يا گسترش دادن يك مسئله سلسله اى از پرسش ها را مطرح كنيد كه با كلمه چه شروع مى شود
مثال پرسش: اين مسئله درباره چيست؟ پاسخ: فراگيرى تحليل مالى پرسش: تحليل مالى چيست؟ پاسخ: حسابدارى و روابط بين حساب ها. پرسش: اصلا فراگيرى چيست؟ پاسخ: كشف، توسعه و ... پرسش: حسابدارى چيست؟ پاسخ: معنا بخشيدن به عمليات يك سازمان.

82 23/10 شما چه مى دانيد؟ پس از آنكه تشخيص داديد مسئله اى وجود دارد آنچه را كه درباره آن مسئله مى دانيد روى كاغذ بياوريد. اين كار به شما كمك خواهد كردهمه ويزكي هاي مومقعيت مورد نظر را نام ببريد.

83 24/11 چه الگو هايى وجود دارد؟
به اطلاعات موجود نكاه كنيد. آيا الگوها يا روابطى على يا غير از آن مشاهده مى كنيد؟ نمودارى ترسيم كنيدكه روابط بين حقايق را كه كشف كرده ايد نشان دهد.

84 25/12 نمودار چرا-چراWhy-why Diagram
اين تكنيك گونه ديگرى از رويكرد مورد استفاده در نمودار استخوان ماهى است.براى مثال اگر مسئله كسادى فروش محصول جديد باشد و شما علت آن را ببرسيد، بنج علت احتمالى ظاهر مى شود كه عباتند از: 1- ضعف طراحى محصول 2- تبليغ نامناسب 3- توزيع غير موثر 4- بالا بودن بيش از حد قيمت 5- عدم شناسايى درست بازار مورد نظر

85 نمودار چرا-چرا فقدان بودچه براي تبليغات تبليغ نا مناسب كمبود نيروى
فروش عدم خريد يك جا توسط سربرست بازاريابي فروش ضعيف محصول جديد تأخير در عرضه محصول توزيع نا كارآمد بيدا نكردن كانال ها درست

86 چرا؟ چرا؟ پايين بودن كيفيت طراحى ضعيف محصول باب روز نبودن شيك نبودن

87 بر هزينه بودن ركود اقتصادي بالا بودن قيمت پايين بودن قيمت رقبا ناكامى در بيدا كردن بازار هدف فقدان تحقيقات بازار

88 پایان بخش دوم : تکمیل فرمهای تمرین B: تشخیص مسئله و شناسایی
شامل:شش کلاه تفکر.اسکمپر و...... تمرین عملی طوفان فکری در کارگاه و محل کار

89 فرضیه سازی فرضیه سازی 26/1 معكوس سازى فرضيه
همه فرضيه هايى را كه درباره مسئله به ذهنتان مى رسد، نام ببريد. اكنون آنها را معكوس كنيد و سعى كنيدمسئله را حل نماييد. از اين فرآيند همچنين مى توانيد براي رسيدن به انديشه هاى تازه براي حل مسئله ا صلى استفاده كنيد.

90 تكنيكهاي فردي براي خلق راهكارهاي مختلف
فصل چهارم تكنيكهاي فردي براي خلق راهكارهاي مختلف براى ماندگارى در شرايط محيطى عصر حاضر خلاقيت امرى ضرورى است.به محض اينكه از هتل هاي واقعا بنج ستاره چهان شويد همه هتل ها يكسان هستند تنها رنك سالن انتظار آنها با هم متفاوت دارد.نوآورى رمز بقا است. مايكل لون،رييس سابق Days Inns

91 27/1 قياس ها و استعاره ها قياس و استعاره مي توانند به عنوان وسيله اي براي شناسايي مسائل و درك بهتر آنها، عمل كنند.اغلب مي توانيد بين مسئله خود و چيز ديگر قياس به عمل آوريد، يا آن را به صورت استعاره بيان كنيد.

92 قياس قياس عبارت است از مقايسه بين دوچيز كه در اصل غير مشابه اند ولي با اين عمل نشان مي دهيم كه شباهتي بين آنها وجود دارد. استعاره استعاره نوعي كلام است كه در آن، دو انديشه به وسيله يك نقطه مشترك به يكديگر پيوند مي يابند. به معناي وسيع تر كلمه همه استعاره ها قياس هاي ساده هستند، اما همه قياس ها استعاره نيستند. تشابه تشابه نوع خاصي از استعاره است كه در آن واژه هايي همچون«همانند» ، «مانند»، «مثل» و «عين» استفاده مي شود، مانند «باد مثل چاقو مي بريد»،«دستش مثل زبان قورباغه فرز بود». از تشابه همچنين مي توان براي طرح مقايسه هايي كه راه حل ارائه مي كنند، استفاده كرد

93 28/2 تحليل راه حل هاي گذشته گزارش هاي فني، گزارش هاي تخصصي و كتاب هايي كه داستان هاي مربوط به اينكه ديگران چگونه مسائل خود را حل كرده اند را نقل مي كنند، در تشخيص راه حل هاي ممكن براي يك مسئله قابل به كارگيري هستند. حتي اگر روشي كه به وسيله آن مسئله اي در گذشته حل شده، دقيقاً با شرايط شما سازگار نباشد مي توانيد از آن روش مطابق با تجربه خودتان بهره بگريد.

94 29/3 تداعي Association تداعي يعني برقراري يك رابطه ذهني بين دو شي ء يا دو انديشه، كه براساس سه قانون اوليه صورت مي گيرد. 1- مجاورت Contiguity 2- شباهت Similarity 3- تباين Contrast

95 30/4 زنجيره تداعي ويژگي ها اين تكنيك همانند بر شمردن صفات، با فهرستي از صفات و ويژگي هاي يك مسئله آغاز مي شود. مثال فرض كنيد كه مي خواهيد صفحه گرامافون را به عنوان وسيله اي براي انتقال موسيقي، بهسازي كنيد.كاررا با شمردن ويژگي هاي آن – اندازه، وزن، رنگ، تركيب، هزينه و امثال آن- آغاز مي كنيد.اگر روي اين ويژگي ها تداعي كنيد ممكن است روش هايي براي كاهش وزن يا كاهش هزينه آن يا تركيب آن بيا بيد.

96 31/5 برشمردن صفات عبارت است از برشمردن كليه صفات يا ويژگي هاي يك مسئله يا يك شيء. حل كننده مسئله سپس به طور منظم هر يك از صفات يا گروه صفات را تجزيه و تحليل و سعي مي كند به هر چند روش ممكن، آنها را تغيير دهد.

97 32/6 بازگشت به مشتري مي توانيم با روي برگرداندن از مسائل مربوط به توليد و روي آوردن به مسائل مربوط به بازاريابي، رابطه بين فعاليت هاي خود و مشتريان را به لحاظ محصول، قيمت، تبليغ، و بازار مورد نظر بررسي كنيم.

98 33/7 بازگشت به خورشيد همه چيزهاي فيزيكي را مي توان به معادله هاي انرژي آنهاتبديل كرد.با رديابي منشأ آنها تا منابع طبيعي و در نهايت تا به خورشيد به عنوان منبع همه انرژي ها مي توانيم رابطه بين اجزاي يك مسئله را درك كنيم. مثال كائوچو: مهر، قالب، پاشنه كفش، كشتي سازي، فرآيند لاتكس خام، كارخانه لاستيك، درخت كائوچو

99 34/8 چرخه فرصت اين فرآيند از انتخاب تصادفي ويژگي هاي مسئله و تركيب آنها براي بدست آوردن موضوعي كه بتوان آن را در جلسه توفان فكري بررسي كرد، تشكيل مي شود.

100 35/9 برنامه هاي كامپيوتري از تعدادي برنامه هاي كامپيوتري مي توان براي خلق راه كارها و راه حل هاي گوناگون استفاده كرد و در حالات ديگر، خلاقيت را به فرآيند حل مسئله افزود. معروفترين و قدرتمندترين اين برنامه ها به لحاظ محاسبات، برنامه Idea Fisher است.

101 نوآوري،نوآوري،نوآوري در هرمن ميلر
هرمن ميلر دومين فرشنده بزرگ مبلمان اداري در آمريكا است. اين شركت به عنوان نوآرترين شركت در صنعت خود شناخته مي شود. تشكيلات اداري و دفتري را به صورت مجموعه و واحد كامل توليد مي كند. يكي از منحصر به فرد ترين جنبه هاي نوآوري اين شركت، تلاش هايي است كه براي تبديل شدن به يك شركت سبز(شركت كنش گرا در امور محيطي) انجام مي دهد.

102 36/10 موعد مقرر از آنجايي كه پسياري از افراد خلاق اگر تحت فشار باشند بهتر كارمي كنند تعيين ضرب الاجل براي خلق راه كارهاي مختلف و برانگيختن كار خلاق، بي نهايت مؤثر است. تعيين مهلت، فشار را افزايش مي دهد و فعاليت مغز نيمكره راست را بيشتر تحريك مي كنند.

103 37/11 قياس هاي مستقيم در يك قياس مستقيم، حقايق، دانش يا فن آوري مربوط به زمينه اي خاص در زمينه خاص ديگري به كاربرده مي شود. يك شركت محصولات كشاورزي كه در صدد يافتن راهي براي كشت دانه ها با فواصل دقيقاً مشابه بود از تسمه تيربار به عنوان يك قياس استفاده كرد. شركت يك نوار زيست تجزيه پذير را توليد كرد و بذرها را با فواصل معيني در داخل آن قرار داد و سپس آن را در داخل كرت (شيار) خواباند.

104 38/12 منابع ايده را مشخص كنيد
براي اينكه به ايده ها دست پيدا كنم، مجله ها به ويژه مجلهSuccess را كه انبوهي از ايده ها را در داخل مربع هاي كوچك نشان مي دهند، ورق مي زنم.خودتان را با منابع آشنا محدود نسازيد. مكان هاي جديدي را جست و جو كنيد كه بتوانند به شما ايده بدهند.

105 39/13 با حواس پنجگانه خو.د مسئله را بررسي كنيد
آيا مي توانيد از حواس پنجگانه خود براي رسيدن به ايده هايي درباره مسئله تان و چگونگي حل آن استفاده كنيد؟ 1- چه حسي دارد؟ 2- چه بويي دارد؟ 3- چه صدايي دارد؟

106 40/14 شبكه شطرنجي اگر به دنبال اين هستيد كه محصولات يا خدمات جديدي ارائه كنيد و سعي مي كنيد ببينيد كه چگونه مي توانيد آنها را در مقابل رقبا قرار دهيد اين تكنيك به شما كمك خواهد كرد. شبكه شطرنجي FCB توسط ريچارد وون طراحي شد. اين شبكه يك ماتريس چهارخانه اي، مشابه با ماتريس هايي است كه عموماً براي توصيف مفاهيم مديريت و بازاريابي استفاده مي شود.

107 41/15 تكنيك متمركز بر شيء تكنيك متمركز بر شي داراي عناصري از تداعي آزاد و روابط اجباري است. اين تكنيك به ويژه براي موقعيت هايي مناسب است كه نياز به سطوح بالاي خلاقيت دارد، نظير دستيابي به ايده ها براي تبليغ طرح هاي كلي يا كپي برداري. تفاوت عمده بين اين تكنيك و ديگر تكنيك هاي رابط اجباري اين است كه يك شي يا ايده دراين رابطه به طور عمدي انتخاب مي گردد نه تصادفي.

108 42/16 نگاه تازه از بيرون از سازمان كسي را بياوريد كه چيزي درباره مسئله نمي داند، شايد كسي از زمينه كاري متفاوت و يا از شركت ديگري. چنين شخصي ممكن است مسئله را با ديد تازه اي بنگرد، ممكن است ايده هاي جديدي ارائه دهد. از يك بچه شش ساله بخواهيد نگاهي به مسئله بياندازد او هنوز آن اندازه بزرگ شده كه خلاقيت خود را ازدست بدهد ممكن است هر چه به زبان مي آورد همان راه حل درست باشد.

109 43/17 خرده ايده ها و قفسه بندي انها
كارل گريگوري، نويسنده كتاب«مديريت هوش و اطلاعات» پيشنهاد مي كند كه يك راه جمع آوري خرده ايده ها يا ايده هاي خلق شده در جلسه هاي فردي و گروهي استفاده نه تصادفي از تابلوي قفسه بندي مخصوص است. برگه ها يا كارت هاي ايده حاوي ايده ها براي بررسي در اين قفسه ها قرار داده مي شود.

110 44/18 دفترچه يادداشت ايده ها
انسان همواره داراي ايده و فكر است. ايده ها و افكار به هنگام دوش گرفتن به هنگام خواب، به هنگام رانندگي ... به سراغ شما مي آيند. هميشه يك دفترچه يادداشت كوچك با كارت در دسترس داشته باشيد. هنگامي كه فكر يا انديشه اي به ذهن شما مي رسد اگر آن را يادداشت نكنيد از خاطرتان مي رود و ممكن است براي هميشه آن را فراموش كنيد. پس آنها را يادداشت كنيد!همين حالا!

111 46/20 گوش دادن به موسيقي گوش دادن به موسيقي آرام و ملايم روش خوبي براي رها كردن ضمير نيمه آگاهتان است. موسيقي در سمت راست مغز شنيده مي شود يعني سمتي كه بيشتر ادراكي و شهودي است تا استدلالي و عقلي . موسيقي همچنين معمولاً باعث مي شود سمت تحليلي مغز به خواب برود و به اين ترتيب، سمت ادراكي مغز فعال تر شود.

112 47/21 نقشه كشي ذهني نقشه كشي ذهني در ابتدا توسط «توني بوزان» از گروه روش هاي يادگيري در انگلستان طراحي شد. اين تكنيك براساس يافته هاي پژوهشي استوار است كه نشان مي دهد مغز در درچه اول با مفاهيمي كليدي و به شيوه اي مرتبط به هم و يكپاچه، كار مي كند.نقشه كشي ذهني يك فرآيند فردي توفان فكري است.

113 48/22 نام بردن كاربردهاي احتمالي
نام بردن استفاده هاي احتمالي يك موضوع به يافتن راه حل ها براي دسته كاملي از مسائل كمك مي كند. البته مسئله اصلي يافتن كاربردهاي جديد براي يك محصول است. براي مثال جوش شيرين فقط براي آشپزي استفاده نمي شود، بلكه يك ماده سردساز، بوگير، شوينده و سفيد كننده دندان استُ.

114 49/23 تكنيك ناپلئون وانمود كنيد كه شما شخص مشهوري هستيد و سعي كنيد مسئله را از ديد آن شخص حل كنيد. شخصيت مفروض شما ممكن است چشم اندازهاي جديدي را نسبت به آن مسئله به شما بدهد. براي مثال، با خود بگوييد اگر اسحاق نيوتن با اين مسئله روبرو مي شد، چه مي كرد. ؟

115 50/24 جست و جوي تصادفي سازمان يافته
براي بسياري از افراد، يك روش مطلوب براي رسيدن به ايده هاي جديد اين است كه صفحه اي از واژه نامه اي را به طور تصادفي باز كنند و از واژه هاي آن صفحه براي خلق ايده ها به شيوه اي كه از چك ليست كلامي استفاده مي شود بهره گيرند.

116 51/25 قياس هاي شخصي نوع جالبي از قياس محدود كننده، قياس شخصي است. در اين روش،سعي مي كنيد خودتان را شخصاً در موقعيت مربوط درگير مشاهده كنيد، شايد از طريق نقش بازي كردن.

117 توفان فكري در شركت ژيلت مديران خودشان را به جاي موي سر انسان تصور كردند آنها اين موضوع را در ذهن خود مجسم كردند كه موي سر چه ديدگاهي يه زندگي دارد: ازاينكه هر روز شسته مي شوم وحشت دارم. من از سشوار بدم مي آيد. من احساس پژمردگي و بي روحي مي كنم.بعضي خواهان شامپوي ملايم براي حفاظت از قسمت انتهاي آسيب ديده موهاي خود شدند.هر كس احساسات متفاوتي داشت در نتيچه اين امر شامپوي Silkience بود كه با نيازهاي مختلف موهاي مختلف سازگاري داشت.

118 52/26 تحريك تصوير هدف از تكنيك تحريك تصوير، به وجود آوردن ايده هايي فراتر از ايده هايي است كه از طريق توفان فكري به دست مي آيد.تحريك تصوير مشابه تكنيك گشت و گذار است.به استثناي اينكه شركت كنندگان به جاي تجسم يك سفر به تصويرها نگاه مي كنند.

119 53/27 چك ليست بهسازي محصول سعي كنيد آن را: بكشيد ببافيد آويزان كنيد
از باد خالي كنيد گازدار كنيد آن را به صورت زير درآوريد: نرم و ملايم سخت عمودي نشكن سه گوش به چيزهاي زير فكر كنيد: تلويزيون مورچه چهار قصل ميكروب سر لانسلوت برداريد يا اضافه كنيد: قيف شيار الكل ولكرو قدرت

120 54/28 ربط اصطلاح ربط داشتن عملي است كه طي آن كليه فعاليت هاي اقتصادي يا محصولات مرتبط با خود را فهرست مي كنيد تا در تصميم گيري براي محصولات جديد در شركت خودتان به شما كمك كند.

121 55/29 واژه هاي ربطي چك ليست كلامي نوعي فرآيند رابطه اجباري است. چندين نوع فرآيند از اين دست وجود دارد كه ارزش بررسي را دارند. از تكنيك هاي رابطه اجباري، هنرمندان و نويسندگان و بازارياب ها كه در پي توسعه يا نامگذاري محصول جديدي هستند مي توانند به خوبي استفاده كنند.

122 56/30 معكوس- عكس معكوس تكنيك معكوس- عكس معكوس مي تواند شناخت هايي نسبت به راه حل هاي جديد براي يك مسئله به وجود آورد. با استفاده از يك فعل حركتي، مسئله را بيان كنيد. سپس متضاد آن فعل را در نظر بگيريد و مسئله جديدي را كه به اين ترتيب خلق شده، حل كنيد. راه حل هاي اين مسئله ممكن است ايده هايي درباره حل مسئله اصلي به دست دهد.

123 57/31 غلتيدن در علفزار ايده ها
اين تكنيك مستلزم اين است كه تا آنجايي كه مي توانيد درباره مسئله در دست اقدام مطالبي رابه شكلي كه به راحتي قابل خواندن باشد، مثل خلاصه مقاله ها و كتاب هاي مربوط ، تجارب ديگران، ايده هايي كه ديگران به شما داده اند و اقدامات رقبا جمع آوري كنيد.

124 59/33 يافتن راه حل مسئله در خواب و رويا
توماس اديسون اغلب از دوره هاي كوتاه خواب براي پرورش ايده ها استفاده مي كرد. روي صندلي مي نشست و در حالي كه ريگ هايي را در دست داشت و درباره مسئله فكر مي كرد به خواب فرو مي رفت. هنگامي كه خواب مي رفت ريگ ها از دستش بر روي بشقاب هاي ضخيم روي كف اتاق مي ريخت. وي مدعي بود كه اين روش به او كمك مي كند تا با استفاده از فعاليت ضمير نيمه آگاهش براي حل مسئله در حالت نزديك به خواب به ايده هاي جديدي دست يابد.

125 60/34 تكنيك هاي دوكلمه اي معنايي كه شما به واژه هاي معين مي دهيد مي توانيد توانايي شما را براي حل مسئله محدود كند. با تكنيك دو كلمه يا عبارت را از صورت مسئله كه جوهر آن را نشان دهد بر مي گزينيد. براي مثال فرض كنيد كه صورت مسئله عبارت است از كاهش غيبت از كار تاكنون نوانسته ايد ايده هاي جديد زيادي را درباره چگونگي حل اين مسئله خلق كنيد.

126 فهرست بندي واژه هاي متناوب
كاهش تخفيف كسر كردن كوتاه كردن كم كردن مختصر كردن محدود كردن غيبت از كار خارج دور داخل نيست حاضر نيست كمبود نبود

127 61/35 استفاده از كامپيوتر براي تحريك
كامپيوتر هايي مانندProducer اين امكان را مي دهد كه جلوه هاي ويژه اي در نمايش ها ايجاد شود. براي مثال ممكن است نمودار قطاعي به صورت سه بعدي ظاهر شود و در حال حركت در فضا چرخش نيز داشته باشد.

128 62/36 چك ليست كلامي براي خلاقيت
چك ليستي از سئوالات درباره يك محصول، خدمت، فرآيند يا هر موضوع تحت بررسي ديگر مي تواند ديدگاه هاي جديدي به بار آورد و به اين ترتيب، به نوآوري منتهي شود. متداول ترين چك ليست براي خلق ايده هاي خلاق يعني چك ليست كلامي توسط الكس اسبورن طراحي شد و آن هنگامي بود كه وي در يك شركت بزرگ تبليغاتي شراكت داشت.

129 63/37 تجسم تجسم يك مسئله و راه حل هاي بالقوه آن روش خوبي براي ايجاد راه كارهاي مختلف است. به نظر مي رسد مغز ما واكنش خلاق تري نسبت به تصاوير نشان مي دهد تا واژه ها. چشم هايتان را ببنديد و مسئله را در ذهنتان مجسم كنيد چه مي بينيد؟ حيطه نگاه خود را روي آن مسئله گسترش دهيد. جزئيات بيشتري را بررسي كنيد. چه راه حل هايي را مي توانيد مشاهده كنيد؟

130 64/38چه مي شود اگر...؟ از خودتان بپرسيد «اگر فلان كار انجام شود چه مي شود، چه پيامدهايي خواهد داشت؟» براي مثال چه مي شود اگر سال آينده يك ميليون واحد محصول خود را به فروش برسانيد؟ بر روي چه چيزهايي تأثير مي گذارد؟ اين تكنيك مي تواند ابزار قدرتمندي باشد مديريت راهبردي موفق اغلب بر توانايي استفاده از نرم افزار براي طرح سئوال هاي«چه مي شود اگر...؟» و سپس تهيه فهرستي از پيامدها و واكنش هاي راهبردي، تكيه مي كند.

131 اختراع مجدد طراحي اتومبيل در كرايسلر
شركت كرايسلرپس از خارج شدن از دور رقابت خارجي و ناتوانايي در دستيابي به محصولات جديدجهت عرضه سريع و به موقع در بازار، تصميم گرفت عمليات طراحي خود را بازسازي نمايد.به همين منظور مركز فني كرايسكر (CTC ) را با يك ميليارد دلار هزينه ايجاد كرد.CTC شامل يك كارخانه توليدي است كه فرآيندهاي ساخت نمونه اوليه را مي توان همزمان با طراحي يك خودروي جديد توسعه داد تا بر سرعت توليد و بهبود كيفيت افزوده شود.

132 راهنماي سريع تكنيك هاي مطلوب من براي خلق راه كارهاي مختلف
تكنيك هاي فردي تكنيك چك ليست كلامي/ چك ليست بهبود محصول نقشه كشي ذهني تداعي/ تداعي آزاد بهترين كاربرد براي طراحي مجدد محصولات و خدمات موجود گردش آزادانه ايده ها براي طراحي خطوط كلي؛ براي جمع آوري افكار و انديشه ها درباره يك موضوع هنگامي كه نياز فوري به انبوه ايده ها و روشي براي ربط دادن اين ايده ها براي حل مسائل داريدهنگامي كه فرآيندهاي معمولي ايده هاي زيادي به وجود نمي آورند.

133 راهنماي سريع تكنيك هاي مطلوب من براي خلق راه كارهاي مختلف
تكنيك هاي گروهي تكنيك توفان فكري شكوفه نيلوفرآبي داستان نويسي بهترين كاربرد براي مسائل ساده به هنگامي كه به راه حل هاي فوري نياز است. خلق سريع انبوهي از ايده ها جهت قضاوت راجع به يك مسئله بسيار عالي براي تدوين سناريوهاي آينده براي درك موضوعات ذيربط در مسائل پيچيده، و براي حل مسائل پيچيده

134 تكنيك هاي گروهي براي خلق راهكارها

135 مزاياي تصميم گيري گروهي
1- گروه مي تواند راه حل بهتري نسبت به فرد ارائه كند. 2- كساني كه در آثارو نتايج تصميم و يا اجراي آنرا به عهده دارند اگر خود درآن تصميم گيري نقش داشته باشند راحت تر آن را مي پذيرند. 3- مشاركت گروهي به درك بهتر تصميم مي انجامد. 4- كارگروهي به تلاش گسترده تر در امر جست و جو و پژوهش، كمك مي كند. 5- ميل به مخاطره پذيري متعادل مي شود. 6- در كارگروهي معمولاً قضاوت جمعي بهتري وجود دارد.

136 65/1 توفان فكري توفان فكري مؤثرترين واحتمالاً متداولترين فرآيند گروهي است. اين تكنيك بيش از 60 سال پيش به منظور افزايش كميت و كيفيت ايده هاي تبليغاتي طراحي شد. به اين دليل نام آن را يورش يا توفان فكري گذارده اند كه مغز و فكر شركت كنندگان توفاني را در مسئله ايجاد مي كرد. گروه: فرآيند توفان فكري با يك گروه 6 تا 12 نفره، يك سرپرست و يك منشي سرو كار دارد.

137 66/2 نگارش فكري نگارش فكري شكلي از توفان فكري است كه اصول اوليه توفن فكري در مورد آن مصداق دارد. شركت كنندگان نظرات خود را براي حل مسئله اي معين روي آن مي نويسند و آن را به نفر بغل دستي مي دهند او نيز مدت زمان معيني با بررسي نظرات ديگران ايده خود را روي كاغذ نوشته و به نفر بعدي مي دهد.هدف كمك به خلق نظرات براساس نظرات ديگران ويا بهبود بخشيدن يه نظرات ماقبل خود است.

138 67/3 سبد نگارش فكري اين يكي از تكنيك هايي است كه در مؤسسه Battle در فرانكفورت آلمان طراحي شد. گروه 6 تا8 نفري دور ميز نشسته اند نظرات خود را درباره مسئله اي معين روي كاغذ مي نويسند هرگاه شركت كننده اي 4 ايده نوشت مي تواند كاغذ خود را در وسط ميز بگذارد اما افراد مي توانند به نگارش ايده هاي خود ادامه دهند.در نهايت همه افراد بايد كاغذ خود را با يكي از كاغذهاي روي ميز مبادله كنند.

139 69/5 تجسم سازي خلاق از اين تكنيك اغلب در برنامه هاي خلاقيت و نوآوري استفاده مي شود.شامل سه مرحله است: 1- تجسم يك نياز خاص به تغيير 2- تجسم روشي بهتر 3- تدوين يك برنامه اجرايي مبتني بر بينش، اين تمرين را مي توان به وسيله تك تك افراد انجام داد و تصاوير ذهني حاصله را به گروه ارائه كرد يا تحت سرپرستي يك فرد به اجرا درآورد.

140 70/6 جهش هاي خلاق روش قدرتمندي براي توسعه مفاهيم پيشرفت است و هنگامي روي مي دهد كه گروه به راه حل هاي واقع گرايانه جهش مي كند.سپس به موقع به عقب برمي گردد تا برنامه اي را براي عملي كردن آن راه حل ها تهيه كند و موضوعات مشكل آفرين را حل مي كند.

141 71/7 دواير خلاقيت گروه هاي كوچكي از كارگران هستند كه براي حل مسائل كيفي مرتبط با زمينه هاي كاري خاص خودشان گرد هم مي آيند.

142 72/8 روش تكه كاغذ كرافورد در سال 1925 سي.سي كرافورد روش تكه كاغذ كرافوردCSM را كه نوعي توفان فكري است ابداع كرد. نام آن به خاطر استفاده از تكه هاي كاغذ حدوداً به اندازه كارت هاي يادداشت است كه شركت كنندگان ايده هاي خود را روي آنها مي نويسند.اين گروه مي تواند از هر تعداد افراد تشكيل شود.هرچه بيشترباشد بهتراست زيرا زمان اختصاص يافته براي خلق ايده ها كوتاه است.

143 73/9 تكنيك دلفي در اين فرآيند پرسشنامه اي براساس برداشت هايي از يك موقعيت براي كارشناسان مربوط ارسال مي شود.پاسخ يكايك آنها جمع آوري و خلاصه مي شود و خلاصه پاسخ ها همراه با رهنمودهايي به هريك از آنها ارجاع داده مي شود اين فرآيند چند بار تكرار مي شودتا يك اتفاق نظر كلي حاصل شود.

144 74/10 تكنيك گشت و گذار اين تكنيك در ابتدا به عنوان بخشي از فرآيند مطالعه فرآيندهاي خلاق حل مسئله معرفي شد.اين تكنيك هنگامي مفيد است كه گروه حتي بعد از استفاده از ديگر فرآيندهاي خلاق مانند توفان فكري يا داستان نويسي ديواري نتوانسته به راه حلي دست يابد.

145 75/11 روش گالري در اين روش به جاي ايده هايي كه تغيير موقعيت مي دهند، آفرينندگان ايده ها تغيير موقعيت مي دهند.نام گذاري اين تكنيك ناشي از اين مسئله بود كه هر يك ازاعضاي گروه حوزه كاري متفاوتي را در نظر مي گيرد و يك گالري ايده خلق مي كند و در معرض تماشاي ديگران قرار مي دهد.

146 76/12 تكنيك گوردن/ليتل اين تكنيك توسط ويليام گوردون در شركت مشاوره اي آرتور دي.ليتل با هدف خاص رسيدگي به مشكلاتي كه بعضي از افراد در برخورد با مفاهيم انتزاعي پيدا مي كنند، طراحي شد. اين تكنيك به يك رهبر قوي و انعطاف پذيري نيازدارد كه مي تواند اعضاي گروه را به وسعت نظر و گسترش دادن حوزه ديد و چشم انداز، تشويق كند.

147 77/13 سيستم هاي پشتيباني تصميم گروهي
سيستم هاي نرم افزاري يا سخت افزاري هستند كه گروه را در تصميم گيري هاي بهتر كمك مي كنند. اين سيستم ها بر قدرت گروه ها براي انجام كارهاي خلاق با يكديگر صد چندان مي افزايند. اما بيشتر آنها به منظور بهبود پويايي هاي گروهي براي فرآيندهاي خلاقيت كه از قبل موجود بوده اند طراحي شده اند.

148 78/14 تابلوي ايده ها تابلوي ايده ها يك تمرين مستمر حل مسئله است كه در آن، مسئله اي روي يك تابلو يا ديوار نمايش داده مي شود و اعضاي گروه مي توانند افكار خود را كه قبلاً بر روي كارت هاي يادداشت نوشته شده، به آن اضافه كنند.مزيت مهم آن اين است كه همه افراد را دخيل مي كند و احساس مالكيت و علاقه اختصاصي نسبت به راه حل هايي كه ظاهر مي شود در افراد به وجود مي آيد.

149 79/15 محرك هاي ايده ها حاميان يا محرك هاي ايده بي نهايت براي خلق ايده ها مفيد هستند. براي مثال هنگامي كه استيو كانج مشاور توسعه محصول، براي كمك به حل كنندگان مسئله براي اختراع چاشني هاي جديد Life Saver به خدمت گرفته شد فهرستي از 75 نوع چاشني بستني Baskin-Robbins نمونه هايي از ميوه هاي ناآشنا و نمونه هايي از عطرها را در اختيار آنان گذاشت. نتيجه اينكه حل كنندگان مسئله ايده خط توليد بسيار موفق انواع آب ميوه را به وجود آوردند.

150 80/16 كميته نوآوري در اين تكنيك،مديران،نمايندگان فني و ديگر كاركنان به طور دوره اي براي حل مسائل تشكيل جلسه مي دهند. ايده اين است كه هر قدر پيشنهاد بهتر باشد آن كارمند متعهد تر است و هر قدر متعهد تر باشد كارهاي بهتر و بيشتري انجام خواهد شد.شركت نرم افزاري ميكروكامپيوتر Intuit سازنده برنامه Quicken كه به مصرف كنندگان امكان مي دهد با استفاد از يك كامپيوتر شخصي، چك هاي خود را به وسيله اين برنامه بنويسيد و پيگيري كنند، از تكنيك كميته نوآوري براي بهبود بهره وري و محصولات استفاده مي كند.

151 81/17 گروه هاي نوآوري درون شركتي
در گروه نوآوري درون شركتي، مسئولان اجرايي ارشد از شركت هاي مختلف به رهبري يك مشاور نوآوري، تشكيل جلسه مي دهند تا مسائل شركت را به روش هاي ابتكاري حل و فصل كنند.چنين گروه هايي در اروپا به ويژه نروژ ودانمارك بسيار متداول هستند و در ايالات متحده نيز به تدريج رواج مي يابند.

152 82/18 لانه شير لانه شير عبارت است از يك جلسه گروهي حل مسئله بره ها در مقابل شيرها. در ابتداي جلسه معمولي يك بخش يا جلسه بين بخش ها يك گروه كاركه براي طرح مسئله اي تعيين شده(بره ها) بحث و مناظره خود را با ديگر اعضاي گروه (شيرها) انجام مي دهد.

153 83/19 تكنيك شكوفه نيلوفرآبي، يا روشMY
ياسوآماتسومورا، رئيس بخش تحقيقات مديريت Clover در چيباسيتي ژاپن، اين تكنيك را طراحي كرد. گلبرگ هاي شكوفه نيلوفر آبي به دور يك هسته مركزي خوشه مي زنند و از آن نقطه گسترش مي يابند. با ايجاد پنجره هايي مشابه با پنجره هاي مورد استفاده در برنامه هاي كامپيوتري، بخش هايي از يك تابلوي ايده ها را مي توان به صورتي تقسيم بندي كرد كه يك موضوع اصلي براي استخراج ايده ها در پنجره ها را تشكيل مي دهد.

154 84/20 روش توفان فكري ميتسوبيشي
1- به شركت كنندگان فرصت داده مي شود قبل از سهيم كردن ديگران در ديدگاه هاي خود، با نوشتن آنها بر روي كاغذ، سر شوق بيايند. 2- از هر يك از افراد خواسته مي شود به صورت داوطلبانه ايده هاي خود را با صداي بلند بخوانند. 3- در نيم ساعت بعدي افراد ايده هاي خود را به تفصيل براي گروه شرح خواهند داد. 4- تجزيه و تحليل ديدگاه هاي ارائه شده از اين نقطه به بعد همراه با توجه لازم به محيط و شرايط فرهنگي، ادامه مي يابند.

155 85/21تحليل ساخت شناسي واژگان
تحليل ساخت واژگان توسط«فريتز زويكي» ارائه شد.يك ماتريس كه در محور عمودي آن مشخصات ويژه، صفات، قيود،حروف اضافه و نظايرآن نام برده شده است. در محور افقي دسته ديگري از مشخصات، صفات ، فاعل ها، قيود، افعال و... درج شده است.هدف از اين تحليل اين است كه با قرار دادن دسته اي از ويژگي ها در مقابل دسته اي ديگر، ايده هاي جديد خلق كنيم.

156 86/22 روش NHK هيروشي ناكاشي بعد از سال ها آموزش مديران توليد برنامه هاي تلويزيوني در شركت پخش برنامه هاي راديويي ژاپن روش NHK را طراحي كرد. يا آنكه اين روش يك فرآيند طولاني است، اما همانند همزن آشپزخانه عمل مي كند و موجب مي شود ايده ها به طور پيوسته ادغام و جدا شوند و در نتيجه ايده هاي جديد خلق شوند.

157 87/23 تكنيك گروه اسمي تكنيك گروه اسمي فرآيند گروهي كوچك سازمان يافته اي براي خلق ايده ها است. از اين تكنيك مي توان براي از بين بردن تأثير نفوذ يك شخص مقتدر، بر نتايج فرآيند خلق ايده گروه استفاده كرد.

158 88/24 فيليپس66 روش فيلپس66 يك گروه بزرگتر را به شش گروه كوچك به اضافه يك سرپرست و يك منشي تقسيم مي كند تا توفان فكري اجرا شود.هنگامي كه گروه هاي بزرگ به گروه هاي كوچك تقسيم مي شوند.زيرا در گروه هاي كوچك، افراد راحت تر اظهار نظر مي كنند ولي در گروه هاي بزرگتر،افراد ممكن است احساس سرخوردگي كنند و دچار فشار روحي شوند.

159 89/25 گشت و گذار توأم با عكسبرداري
گشت و گذار توأم با عكس برداري از اصول مشابه با شبيه سازي تصويري استفاده مي كند. دراين روش از شركت كنندگان خواسته مي شود به جاي استفاده ازتصاويرآماده براي تحريك سازي، ساختمان را ترك كنند و با يك دوربين پولارويد در منطقه اطراف قدم بزنند و از راه حل هاي احتمالي يا استعاره هاي بصري براي مسئله، عكسبرداري كنند. هنگامي كه اعضاي گروه مجدداً تشكيل جلسه مي دهند، در ايده هاي ارائه شده شريك مي شوند.

160 90/26 تكنيك كارت سنجاقي تكنيك ديگري به نام كارت سنجاقي در مؤسسه بالت فرانكفورت آلمان به وجود آمد. اين نوع تكنيك كه آلماني ها آن را توفان فكري اقتباس كرده اند، بر پايه تكنيك خلاقيت ديگري موسوم به تكنيك استعاره استوار است. اين مدل توفان فكري سازماندهي سريع ايده ها را فراهم مي آورد.

161 91/27 سناريونويسي سناريونويسي يعني تجزيه و تحليل اطلاعات، فكركردن و نوشتن درباره سناريوها و بحث درباره آينده بالقوه شركت.سناريو نويسي تكنيك پيچيده اي است كه به زمان و تلاش قابل توجهي نياز دارد. فكر كردن درباره احتمالات آينده بسيار حائز اهميت است. اغلب اوقات از اين روش براي تدوين راهبردهاي مختلف براي شرايط احتمالي مختلف آينده استفاده مي شود.

162 نمونه اي از خلاصه سناريو
شرح دهنده سناريوي الف: آينده كشور تحت الشعاع اقتصاد نفت و گاز است سناريوي ب: منافع نفت و گاز به جيب اقتصاد سازمان يافته ملي مي رود. توسعه اقتصاد جهاني مشكلات مزمن ساختار اقتصادي رشد OECD حدود 2% تورم بالاتر: بي ثباتي نرخ ارز رشد متوسط، پيشرفت هايي در جهت تجديد ساختار رشد OECD 5/2% نوسانات دوره اي در تورم و نرخ ارز روابط وابسته به جغرافياي سياسي افزايش نظام حمايت دولتي كند يا معكوس سازي سياست هاي خصوصي سازي تنش بين آمريكا و اروپاي غربي؛ بهره برداري از اين تنش توسط روسيه رشد تجارت و همكاري بين المللي دستاوردهاي خصوصي سازي در OECD تخفيف تنش بين شرق و غرب: افزايش تجارت

163 ساختار بازار انرژي رشد تقاضا براي نفت 1% رشد تقاضا براي گاز 2% دستاوردهايحاصل از برتري اوپك توسعه درياي شمال و درياي برنت قابل دسترس بودن گازCOMECON افزايش قدرت اوپك گسترش گازCOMECON ساختار صنعت نفت و گاز عمليات قوي بالادست بعد از 1990 اتحادهاي راهبردي بيشتر فشار بيشتر پايين دست اقتصاد ملي اراده ملي: نامطمئن ، شناور تجديد ساختار اقتصادي موفقيت تعداد اندكي از نوآوريها حاكميت بخش نفت رشد توليد ناخالص ملي: حدود 5/2% اراده ملي نسبتاً پويا - موازنه بين بخش هاي نفتي و غير نفتي

164 سناريوي ج: كشور در جهاني تحت فشار مبارزه مي كند
سناريوي د: كشور از طريق تجديد ساختار جهاني از وابستگي نفتي خارج مي شود. مسائل شديد ساختار اقتصادي رشد OECD 5/1% بي ثباتي در تورم و نرخ ارز شدت رشد به دنبال اصلاحات در ساختار رشد OECD 5/3-3% تورم و نرخ ارز نسبتاً ثابت دنياي پر از تنش بي ثبات: رشد حمايت دولتي ملي گرايي تأكيد بر كنترل هاي دولتي تخريب تجارت و روابط بين شرق و غرب توافقهاي حاصل از روابط سياسي پايدار شكوفايي سياست هاي بازارگرا كشيده شدن بيشتر COMECON به سمت جريان اصلي جهاني

165 رشد تقاضا براي نفت:0% رشد تقاضا براي گاز:1% مبارزه اوپك براي بقا به تأخير افتادن توسعه درياي برنت كاهش گازCOMECON رشد تقاضا براي گاز:3% از دست دادن قدرت و انجام اوپك كند شدن توسعه درياي شمال و درياي برنت افزايش ادغام ها و اتحادها استقبال سياستگذاري هاي ملي از شركت هاي تحت مالكيت دولت تغيير وضعيت راهبردي از نفت به گاز خصوصي سازي بعضي از عمليات تحت مالكيت دولت سستي :يأس ،تفرقه تجديد ساختار اقتصادي - حمايت دولت از بخش انرژي رشد توليد نا خالص ملي: 5/1-1% عزم ملي قوي و پويا - موفقيت بيشتر نوآوري ها اهميت بيشتر گاز نسبت به نفت رشد ناخالص ملي:5/2-2%

166 92/28 روشSIL اين تكنيك در مؤسسه باتل فرانكفورت آلمان طراحي شد. حروف SIL يك سر واژه را در زبان الماني تشكيل مي دهد كه ترجمه آن به زبان فارسي تقريباً چنين مي شود: «انسجام متوالي اجزاي مسئله» اين تكنيك شبيه به ديگر گونه هاي توفان فكري است كه بسياري از آنها نيز در مؤسسه باتل طراحي شده اند.

167 93/29 داستان نويسي بر روي تابلوي ديواري
داستان نويسي بر روي تابلوي ديواري روش سازمان يافته مبتني بر توفان فكري است. اين روش بي نهايت انعطاف پذير است و به راحتي مي توان آن را اصلاح كرد. در همه مراحل فرآيند حل مسئله به ويژه در خلق راه كارها و انتخاب از بين آنها مؤثر واقع مي شود.

168 94/30 مطالعه فرآيندهاي خلاق حل مسئله
مطالعه فرآيندهاي خلاق شكلي از توفان فكري گروهي است كه شديداً به قياس ها و استعاره ها، تداعي و تكنيك گشت وگذار تكيه دارد و از اين تكنيك ها كمك مي گيرد تا ذهن بتواند بين اشياء ايده ها، محصولات، اشخاص و ... ظاهراً غير مرتبط برقرار كند. هدف دوگانه اين فرآيند، يادگيري و نوآوري است.

169 96/32 روشTKJ روش KJ كه در سال 1964 ابداع گرديد، به نام مبدع آن يعيني جيروكاواكيتا كه در آن موقع استاد رشته انسان شناسي در مؤسسه فن آوري توكيو بود نامگذاري شد. از روش اوليه كامي كره هو يا روش كاغذ باطله براي خلق تصاوير ذهني و ادراكي جديد از روي داده هاي خام استفاده شد. روش TKJبراساس روشKJ ساخته شده و مراحل بيشتري را براي تعريف مسئله فراهم مي كند.اين فرآيند داراي دو بخش است: شناسايي مسئله و راه حل مسئله

170 آشنایی با برخی مسائل کلان
پس از جنگ جهانی دوم، ژاپن و آلمان اقتصاد خود را بازسازی کردند. در دهه های 1950 و 1960 تأکيد مؤسسات بر فروش بيشتر برای استفاده از رونق اقتصادی آن دوران بود. زيرا در سطح جهان، رقابت به شدت امروز وجود نداشت. اما با تحريم نفتی در سال 1973 افزايش قيمت انرژی موجب شد صنعت خودروسازی امريکا در رقابت با واردات خودروهای کم مصرف ژاپنی دچار رکود و بحران شدند. اين مسأله باعث شد مديران صنعت خودروسازی امريکا به بهبود توليد و عمليات در واحدهای خود بپردازند .

171 مديريت در شرايط وجود هدفهای متناقض در دهه 1990
امروزه سازمانها با مجموعه ای از هدفهای متناقض روبرويند: تا آنجاکه ممکن است رضايت مشتريان را جلب کرد اما در قيمتهای رقابتی تا آنجا که ممکن است سيکل زمانی توليد را کاهش داد اما با منابع مالی محدود. حداقل استفاده از سرمايه ثابت با کوتاهترين دوره برگشت سرمايه و ... بسياری از اين هدفها نه همه آنها متنقاضند. مثلاً در عين حال شرکتها بدنبال نيروی کار وفادار باشند از طرف ديگر در صورت لزوم به اخراج کارکنان خود اهميتی ندهند. از شرکتها خواسته می شود محصولاتی که به محيط زيست لطمه نزنند، توليد کنند در حالی که هزينه های اضافی به مصرف کنندگان منتقل نشود .

172 تغيير در کانونهای مورد توجه مديران
در اواخر دهه 1980 و دهه 1990 مديران لازم بود نگرش خود را در اداره سازمانها به شرح زير تغيير دهند: توجه به نتايج بلند مدت به جای کوتاه مدت. توجه بيشتر به بازارهای خارجی تا داخلی. تمرکز بر نگرش و اقدامات استراتژيک به جای نگرش عملياتی و محدود. توجه بيشتر به رضايت مشتريان. توجه بيشتر به مديريت جامع بهره وری تا تأکيد صرف به بهبود کيفيت. حرکت به سوی مديريت مشارکتی تا فرد گرايي.

173 بهره وری در ایران بهره وری مواد غذایی: بررسی های انجام شده نشان می دهد که ایران جزء سه کشوری است که بیشترین ضایعات مواد غذایی را در جهان دارند. سرانه مواد غذایی که هر شبانه روز در کشور به هدر می رود، معادل 1600 کیلو کالری است ، در صورتی که متوسط میزان مصرف غذایی در سالهای اخیر، 3900 کیلو کالری در روز افزایش یافته است.

174 بهره وری ساعت کار: طبق آمار رسمی منتشر شده توسط مجامع علمی، ساعات کار مفید در ژاپن 51 تا 60 ساعت در هفته است . این رقم در کره جنوبی به 54 تا 70ساعت و در آمریکا 36 تا 40 ساعت در هفته است در صورتیکه در صنایع ما ساعات کار مفید هفتگی به 8 تا 12ساعت می رسد.(مرکز آمار ایران.1393)

175 مسئله دیگر بهره وری انرژی: در زمینه مصرف انرژی، طبق آمار ارائه شده نرخ مصرف سرانه انرژی در ایران بالاترین نرخ مصرف سرانه در دنیاست. چنانچه مصرف انرژی در ایران را معادل 100 فرض کنیم، مصرف سرانه انرژی در چين 33، در هند 19 و اندونزی 14 می باشد.

176 انواع اتلاف 1- اتلاف در جریان تولید 2- اتلاف ناشی از ضایعات
اتلاف را می توان به پنج گروه تقسیم نمود: 1- اتلاف در جریان تولید 2- اتلاف ناشی از ضایعات 3- اتلاف ناشی از زمان انتظار و تأخیر 4- اتلاف ناشی از حمل و نقل 5- اتلاف ناشی از فرایند و حرکات غیر ضرور

177 پايان