ESTUDO DE LATIM APLICADO AO TEXTO

Slides:



Advertisements
Apresentações semelhantes
As palavras QUE e SE Funções e emprego
Advertisements

Colocação Pronominal Ilustrada
O PRONOME.
Verbos – Prova Bimestral
Profª.: Célia Trindade de Araújo e Silva
DICAS ÚTEIS PARA ORAÇÕES SUBSTANTIVAS
ESQUEMA DE ESTUDO CONCORDÂNCIA VERBAL.
Palavras que representam os seres ou se referem a eles.
Como Consultar um dicionário
Orações Subordinadas Substantivas
Colocação Pronominal Fátima Liporage.
Classe Gramatical da palavra QUE
VERBO Verbo é a palavra que expressa ação, estado e fenômeno da natureza situados no tempo.
COLOCAÇÃO PRONOMINAL – USO DOS PRONOMES OBLÍQUOS ÁTONOS DE ACORDO COM A LINGUAGEM FORMAL – ESCRITA E NO CONTEXTO.
CONCORDÂNCIA NOMINAL módulos 17 e 18 página 255
ESTUDO DO VERBO PROF. RADAMÉS.
Pronomes Podem substituir ou acompanhar um nome ou substantivo.
Disciplina: Língua Portuguesa (LCP) Nível B1
Orações Subordinadas Língua Portuguesa.
Orações Subordinadas Substantivas
O que eu também não entendo
Trabalho de Português ENTRE.
SÉTIMO V.
AULA 18 COLOCAÇÃO PRONOMINAL
Pronome é a palavra que acompanha (determina) ou substitui um nome.
Unidade 2 ___________ é a palavra que acompanha (determina) ou substitui um nome.
CLASSES DE PALAVRAS PROF.ª CAROLINE LOPES.
LATINĬTAS Leitura de Textos em Língua Latina Atividades da Unidade 01
DISCIPLINA: Português
O Senhor esteja convosco! Ele está no meio de nós!
O verbo O verbo.
AFE DE PORTUGUÊS.
AULA DE LÍNGUA PORTUGUESA
Pronomes anotações.
O pronome O pronome.
Próclise – Ênclise – Mesóclise MARTA DUWE
Orações Subordinadas Reduzidas
A crase é o fenômeno. O sinal chama-se acento grave.
Colocação Pronominal Profª Giovana B. Schubert.
Verbo Língua Portuguesa.
CONCORDÂNCIA NOMINAL.
CURSO TÉCNICO DE SEGURANÇA DO TRABALHO M ODALIDADE : A D ISTÂNCIA M ÓDULO : I D ISCIPLINA : P ORTUGUÊS C ARGA H ORÁRIA : 45 H I NÍCIO : /
O casamento de Isaque e Rebeca
Pronome  É a palavra que acompanha ou substitui o substantivo, indicando sua posição em relação às pessoas do discurso ou mesmo situando-o no espaço e.
O estudo do... VERBO.
Discurso Directo Indirecto.
Verbo É uma palavra que exprime ação, estado, fato ou fenômeno. AÇÃO: O menino correu para pegar o ônibus. ESTADO: Como estavam velhos! FENÔMENO:
Dizer é mostrar Deixis.
Discurso Directo e Discurso Indirecto
Discurso Directo e Discurso Indirecto
Pronome  É a palavra que acompanha ou substitui o substantivo, indicando sua posição em relação às pessoas do discurso ou mesmo situando-o no espaço e.
PRONOME Professora: Zenilda Gonçalves Martins.
Prof.ª irlane Araújo.
QUIZ PRIMEIRO BIMESTRE
OBSERVAÇÃ O: Para mudar a imagem deste slide, selecione a imagem e exclua-a. Em seguida, clique no ícone Imagens do espaço reservado pra inserir sua própria.
Laboratório da Língua Classes de Palavras
Sinal Indicativo de Crase
Diogo Revés 5.º A – 2013/2014 Projeto: “Todos a Ler “ Agrupamento de Escolas de Aljustrel.
SINTAXE DE CONCORDÂNCIA
Noções básicas.
Trecho do livro “O PEQUENO PRÍNCIPE”
Emprego dos Porquês.
Salmo de Davi escrito quando os moradores de Zife, à traição, foram contar a Saul que Davi estava escondido em sua terra. SALMO,
Pronome É a palavra que acompanha ou substitui o substantivo, indicando sua posição em relação às pessoas do discurso ou mesmo situando-o no espaço e no.
O Discurso Directo Repara na seguinte fala do Rei: “Rei: Os sonhos são recados dos deuses.” Chama-se __________________ à reprodução exacta das palavras.
Disciplina: Língua Portuguesa Professora: Janaina Rigo Caierão.
Palavras de tema em –i e em consoante
VERBO É a palavra que pode variar em número, pessoa, modo, tempo e voz, indicando ações, processos, estados, mudanças de estado e manifestação de fenômenos.
Aulas Multimídias – Santa Cecília
Transcrição da apresentação:

ESTUDO DE LATIM APLICADO AO TEXTO FABULA: LUPUS ET AGNUS Fr. Marcos Roberto, OFMCap. – 2014

LUPUS ET AGNUS1 Ad rivum eundem lupus et agnus venĕrant siti compulsi; superior stabat lupus longeque inferior agnus. Tunc fauce imprŏba latro incitatus iurgĭi causam intŭlit. “Cur”, inquit, “turbulentam fecisti mihi aquam bibenti?” Lanĭger contra timens: “Qui possum, quæso, facĕre quod querĕris, lupe? A te decurrit ad meos haustus liquor”. 1NÓBREGA, Vandick Londres da. O latim do ginásio para a terceira série... p. 18-21.

Repulsus ille veritatis virĭbus: “Ante hos sex menses male” ait “dixisti mihi”. Respondit agnus: “Equĭdem natus non ĕram”. “Pater hercle tuus” ille inquit “male dixit mihi”; atque ita correptum lacĕrat, iniusta nece. Hæc propter illos scripta est homĭnes fabŭla, qui fictis causis innocentes opprimunt.

LUPUS ET AGNUS ANÁLISE GRAMATICAL CROMÁTICA Ad rivum eundem lupus et agnus venĕrant siti compulsi; superior stabat lupus longeque inferior agnus. Tunc fauce imprŏba latro incitatus iurgĭi causam intŭlit. “Cur”, inquit, “turbulentam fecisti mihi aquam bibenti?” Lanĭger contra timens: “Qui possum, quæso, facĕre quod querĕris, lupe? A te decurrit ad meos haustus liquor”.

Repulsus ille veritatis virĭbus: “Ante hos sex menses male” ait “dixisti mihi”. Respondit agnus: “Equĭdem natus non ĕram”. “Pater hercle tuus” ille inquit “male dixit mihi”; atque ita correptum lacĕrat, iniusta nece. Hæc propter illos scripta est homĭnes fabŭla, qui fictis causis innocentes opprimunt.

O LOBO E O CORDEIRO – TRADUÇÃO Movidos pela sede, o lobo e o cordeiro vieram (= tinham vindo) para o mesmo rio. O lobo estava mais acima, e, muito mais abaixo, o cordeiro. Então, com insaciável voracidade (= incitado pela ímproba goela), o ladrão apresentou a causa da briga. “Por que”, diz, “você sujou a água, a mim que bebo (= estou bebendo)?” Por outro lado, o cordeiro receoso [responde]: “Ó lobo, como posso ter feito aquilo de que você se queixa? A água desce correndo de você para os meus goles.”

Ele (= o lobo), repelido pela força da verdade, disse: “Antes destes seis meses você falou mal de mim”. O cordeiro respondeu: “Na verdade, eu não era nascido”. Aquele (= o lobo) disse: “Por Hércules! Teu pai falou mal de mim!” E assim dilacera o acusado (= o atacado) com morte injusta e violenta. Esta fábula foi escrita por causa daqueles homens que oprimem os inocentes com motivos falsos.

VOCABULÁRIO E APROFUNDAMENTO GRAMATICAL legenda cromática adjetivo (adj.) advérbio (adv.) conjunção (conj.) interjeição (interj.) numeral (num.) preposição (prep.) pronome (pron.) substantivo (s.) verbo (v.) Note bem! outras abreviações m. masculino; f. feminino; n. neutro; p. pessoa; indic. indicativo; part. particípio; pres. presente; pret. pretérito; imp. imperfeito; poss. possessivo; defec. defectivo; dep. depoente; subj. subjuntivo. Casos latinos: N nominativo; G genitivo; D dativo; AC acusativo; AB ablativo; V vocativo.

a (prep. com AB) = de, a partir de. ad (prep. com AC) = para, junto a. ait (v. defec. aio, ais2) = diz, afirma. presente do indicativo ativo imperfeito do subjuntivo ativo singular 1p. aio aiebam ø 2p. ais aiebas aias 3p. ait aiebat aiat plural aiebamus aiebatis aiunt aiebant aiant imperativo particípio presente ai aiens, -ntis agnus (s. m. agnus, i) = cordeiro. ante (adv.) = antes. atque (conj.) = e (usada antes de vogal ou consoante; ac = e > só antes de consoante, nunca antes de vogal ou de h3). 2PRIOR, Richard E. 501 Latin verbs fully conjugated in all the tenses in an easy-to-learn… p. 48. 3ALMEIDA, Napoleão Mendes de. Gramática latina: curso único e completo... p. 388.

causis (s. f. causa, æ) = causa. singular N bibens G bibentis D bibenti AC bibentem AB V singular plural N aqua aquæ G aquarum D aquis AC aquam aquas AB V causis (s. f. causa, æ) = causa. singular plural N causa causæ G causarum D causis AC causam causas AB V compulsi (adj. compulsus, a, um) = impelido. contra (adv.) = contrariamente, por outro lado. correptum (adj. correptus, a, um, part. passado de corripĭo, agarrar bruscamente; atacar; acusar5) = o acusado, o atacado. bibenti (v. bibo, is, bibi, ĕre, bibĭtum) = bebo, bebendo. 5ALMEIDA, António Rodrigues de. Dicionário latim-português. 4. ed. Porto: Porto Editora, 2012. p. 186.

equĭdem (adv.) = na verdade. singular plural N correptus correpti G correptorum D correpto correptis AC correptum correptos AB V correpte da declinação com o significado de “o acusado”, “o atacado”. presente do indicativo ativo singular 1p. decurro 2p. decurris 3p. decurrit plural decurrimus decurritis decurrunt cur (adv. interrogativo) = por quê? decurrit (v. decūrro, is, ĕre, cūrri, cūrsum) = desceu correndo. Note bem! Embora “correptus, a, um” se trate de um adjetivo, aqui ele assume a função substantiva, pertencendo à segun equĭdem (adv.) = na verdade. eram (v. sum, es, fui, esse) = [eu] era.

fabula (s. f. fabula, æ) = fábula. pretérito imperfeito do indicativo ativo singular 1p. eram 2p. eras 3p. erat plural eramus eratis erant singular plural N fabula fabulæ G fabularum D fabulis AC fabulam fabulas AB V eundem (pronome demonstrativo idem, eădem, idem) = o mesmo. fauce (s. f. faux, cis) = garganta, goela. singular plural N faux fauces G faucis faucium D fauci faucibus AC faucem AB fauce V singular plural N īdem iīdem G eiusdem eōrundem D eīdem iīsdem AC eundem eosdem AB eōdem

Note bem! Fauce imprŏba = com insaciável voracidade6. singular plural N haustus G haustuum D haustui haustibus AC haustum AB haustu V fecisti e facĕre (v. facio, is, feci, ĕre, factum) = fez; fazer. pretérito perfeito do indicativo ativo singular 1p. feci 2p. fecisti 3p. fecit plural fecĭmus fecistis fecērunt (ou fecēre) infinitivo facĕre hercle (interj.) = por Hércules! hæc e hos (pron. demonstrativo hic, hæc, hoc) = este, esta, isto. singular plural feminino masculino N hæc hi G huius horum D huic his AC hanc hos AB hac V ø fictis (adj. fictus, a, um) = falso, inventado. haustus (s. m. haustus, us) = gole. 6NÓBREGA, Vandick Londres da. O latim do ginásio para a terceira série... p. 20.

improba (adj. improbus, a, um) = ávida, insaciável. homo, inis (m.) = homem. masculino singular plural N ille illi G illius illorum D illis AC illum illos AB illo V ø singular plural N homo homines G hominis hominum D homini hominibus AC hominem AB homine V Note bem! Muitas vezes, em português, o pronome “ille” assume a função do pronome pessoal do caso reto “ele” ou “ela”7. Note bem! “Homines” está no caso acusativo porque vem regido pela preposição “propter”. improba (adj. improbus, a, um) = ávida, insaciável. incitatus (adj. incitatus, a, um) = impelido. ille e illos (pron. demonstrativo ille, illa, illud) = aquele, aquela, aquilo. 7COMBA, Júlio. Programa de Latim: Introdução à língua latina... p. 107.

inferior (adj. inferior, ius) = colocado mais abaixo, menos elevado. inquit (v. defec. inquam, is, it) = diz. iniusta (adj. iniustus, a, um) = injusto. innocentes (adj. innŏcens, -ēntis) = inocente, sem culpa. singular plural N innŏcens innocentes G innocentis innocentĭum D innocenti innocentĭbus AC innocentem AB innocente V presente do indicativo ativo singular 1p. inquam 2p. inquis 3p. inquit plural inquimus inquitis inquiunt Note bem! Embora “innŏcens, -ēntis” se trate de um adjetivo, aqui ele assume a função substantiva, pertencendo à terceira declinação com o significado de “o inocente”. ita (adv.) = assim, desse modo. iurgii (s. n. iurgiium, ii) = briga, discussão.

intulit (v. infĕro, infĕrs, intuli, infĕrre, illatum) = apresentou. lacerat (v. lacĕro, as, avi, are, atum) = dilacera, mata. pret. perfeito do indicativo ativo singular 1p. intuli 2p. intulisti 3p. intulit plural intulĭmus intulistis intulērunt ou intulere presente do indicativo ativo singular 1p. lacero 2p. laceras 3p. lacerat plural laceramus laceratis lacerant lanĭger (s. m. lanĭger, eri) = cordeiro. latro (s. m. latro, onis) = ladrão. singular plural N iurgium iurgia G iurgii iurgiōrum D iurgio iurgiis AC AB V longeque inferior = e muito mais abaixo. liquor (s. m. liquor, oris) = líquido, água.

menses (s. m. mensis, is) = mês.   singular plural N lĭquŏr liquores G liquoris liquorum D liquori liquorĭbus AC liquorem AB liquore V singular plural N lupus lupi G luporum D lupo lupis AC lupum lupos AB V lupe Note bem! Na verdade, a palavra “longeque” é formada pelo advérbio “longe” e pela conjunção “que”, que significa “e” equivalendo à outra conjunção “et”. O “que” enclítico “costuma unir coisas da mesma espécie, coisas entre i intimamente ligadas como para indicar uma só coisa”6. menses (s. m. mensis, is) = mês. singular plural N mensis menses G mensĭum D mensi mensĭbus AC mensem AB mense V male dixit (v. maledico, is, xi, ĕre, ctum) = falou mal. lupus e lupe (s. m. lupus, i) = lobo. 6 ALMEIDA, Napoleão Mendes de. Gramática latina: curso único e completo... p. 387.

natus (adj. natus, a, um) = nascido. primeira pessoa singular plural N ego nos G mei nostri nostrum D mihi nobis AC me AB mecum nobiscum pretérito perfeito do indicativo ativo singular 1p. maledixi 2p. maledixisti 3p. maledixit plural maledixĭmus maledixistis maledixērunt ou maledixēre natus (adj. natus, a, um) = nascido. nece (s. f. nex, cis) = morte violenta. meos (pron. poss. m. meus, mea, meum) = meu. singular plural N meus mei G meōrum D meo meis AC meum meos AB V mee singular plural N nex neces G necis necum D neci necĭbus AC necem AB nece V mihi (pron. pessoal) = a mim ou para mim.

non (adv. de negação) = não. opprimunt (v. opprĭmo, is, oppressi, ĕre, oppressum) = oprimem. possum (v. possum, potes, potui, posse) = posso. presente do indicativo ativo singular 1p. possum 2p. potes 3p. potest plural possumus potestis possunt presente do indicativo ativo singular 1p. opprimo 2p. opprimis 3p. opprimit plural opprimimus opprimitis opprimunt pater (s. m. pater, tris) = pai. propter (prep. com AC) = por causa de. singular plural N pătĕr patres G patris patrum D patri patrĭbus AC patrem AB patre V qui (adv. interrogativo) = de que modo, como? quæso (v. quæso, is, quæsivi, ĕre) = pergunto; peço.

qui (pron. relativo m. qui, quæ, quod) = que, o qual. presente do indicativo ativo singular 1p. quæso 2p. quæsis 3p. quæsit plural quæsimus quæsitis quæsunt qui (pron. relativo m. qui, quæ, quod) = que, o qual. singular plural N qui G cuius quorum D cui quibus AC quem quos AB quo V ø quereris (v. dep. queror, ĕris, queri, questus sum) = queixar-se. Note bem! O pronome relativo “qui” tem como termo antecedente “homines” e exerce a função de sujeito do verbo “opprimunt”. presente do indicativo ativo singular 1p. queror 2p. quereris (ou querere) 3p. queritur plural querimur querimini queruntur quod (pron. relativo n. qui, quæ, quod) = aquilo que, o que.

rivum (s. m. rivus, i) = riacho. sex (num. cardinal indeclinável) = seis. siti (s. f. sitis, is) = sede. singular plural N quod quæ G cuius quōrum D cui quĭbus AC AB quo V ø singular plural N sĭtis sites G sitis sitĭum D siti sitĭbus AC sitim AB V repulsus (adj. repulsus, a, um) = repelido. respondit (v. respondeo, es, spondi, ēre, spōnsum) = respondeu. presente do indicativo ativo singular 1p. respondo 2p. respondisti 3p. respondit plural respondimus respondistis responderunt superior (adj. superior, ĭus; comparativo de supĕrus, a, um) = na parte superior. stabat (v. sto, stas, steti, āre, stātum) = estava de pé.

timens (adj. timens, -entis) = receoso. pret. imperfeito do indicativo ativo singular 1p. stabam 2p. stabas 3p. stabat plural stabamus stabatis stabant timens (adj. timens, -entis) = receoso. tunc (adv.) = então, depois disso. turbulentam (adj. turbulentus, a, um) = agitada; barrenta, lodosa. tuus (pron. poss. m. tuus, tua, tuum) = teu. te (pron. pessoal do caso obliquo) = você. segunda pessoa singular plural N tu vos G tui vestri vestrum D tibi vobis AC te AB tecum vobiscum singular plural N tuus tui G tuorum D tuo tuis AC tuum tuos AB

pretérito mais-que-perfeito venerant (v. venio, is, i, īre, ventum) = tinham chegado, vindo; chegaram, vieram. singular plural N vis vires ou vis G virĭum D vi virĭbus AC vim AB V vires pretérito mais-que-perfeito do indicativo ativo latim português singular 1p. venĕram viera 2p. venĕras vieras 3p. venĕrat plural venerāmus viéramos venerātis viéreis venĕrant vieram ou tinham vindo Note bem! O substantivo “vis, vis” da terceira declinação é bastante irregular, tem o acusativo sing. em -im e o ablativo sing. em -i. veritatis (s. f. veritas, atis) = verdade. virĭbus (s. f. vis, vis) = violência; força; poder. 

REFERÊNCIAS  ALMEIDA, António Rodrigues de. Dicionário latim-português. 4. ed. Porto: Porto Editora, 2012.  ALMEIDA, Napoleão Mendes de. Gramática latina: curso único e completo. 30. ed. São Paulo: Saraiva, 2011.  COMBA, Júlio. Programa de Latim: Introdução à língua latina, vol. 1. 18. ed. São Paulo: Salesiana, 2004.  NÓBREGA, Vandick Londres da. O latim do ginásio para a terceira série: Fedro, comentários, estudo comparado, parte gramatical, exercícios, vocabulário geral. 42. ed. São Paulo Editora Nacional, 1960.  PRIOR, Richard E. 501 Latin verbs fully conjugated in all the tenses in an easy-to-learn format alphabetically arranged. 2. ed. New York: Baron’s Educational Series, 2008.