A apresentação está carregando. Por favor, espere

A apresentação está carregando. Por favor, espere

Fisiologia do Sistema Endócrino

Apresentações semelhantes


Apresentação em tema: "Fisiologia do Sistema Endócrino"— Transcrição da apresentação:

1 Fisiologia do Sistema Endócrino
Segunda parte: A Hipófise      Profa. Dra. Cristina Maria Henrique Pinto Profa. Adjunto do Depto. Ciências Fisiológicas-CCB-UFSC Como citar este documento: PINTO, Cristina Maria Henrique. Fisiologia Humana: Endocrinofisiologia. Disponível em: < Acesso em: coloque a data aqui

2 Bibliografia recomendada Livros-textos:
ESQUEMAS PARA FACILITAR O ESTUDO E O ACOMPANHAMENTO DE MINHAS AULAS Bibliografia recomendada Livros-textos: “Fisiologia” Costanzo, 2007, 3ª Ed. (Ed. Elsevier) “Fundamentos de Fisiologia”, Berne et al, 2006, 4ª Ed.(Ed. Elsevier) “Berne & Levy: Fisiologia” Koeppen & Stanton, 2009, 6ª Ed. (Ed. Elsevier) “Fisiologia” Berne et al., 2004, 5ª Ed. (Ed. Elsevier) “Tratado de Fisiologia Médica” Guyton & Hall, 2006, 11ª Ed. (Ed. Elsevier) “Fisiologia” Aires, M. M., 2008, 3ª Ed. (Ed. Guanabara Koogan) “Fisiologia: texto e atlas” Despopoulos e Silbernagl, 2003 (Ed. Artmed)

3 PRESERVE O DIREITO AUTORAL CITANDO A FONTE.
AS FIGURAS AQUI UTILIZADAS FORAM RETIRADAS DE WEBSITES E, QUANDO POSSÍVEL, SÃO SEGUIDAS PELO ENDEREÇO NA INTERNET. PARA CONSULTA A TEXTOS E OUTROS RECURSOS ON-LINE, VEJA EM: PRESERVE O DIREITO AUTORAL CITANDO A FONTE.

4 Fisiologia do Sistema Endócrino
Segunda parte: A hipófise, seus hormônios e a regulação de suas secreções

5 A Hipófise hipófise anterior hipófise posterior
From the XIX century wax collection of human brains at the Museum of the Department of Human Anatomy of the Unversity of Bologna, Italy hipófise posterior Yen & Jaffe, 1986; Reproductive Endocrinology, Fig. 2-15

6 A Hipófise e suas divisões
hipófise anterior ou adenohipófise hipófise posterior ou neurohipófise

7 A Hipófise e sua origem embrionária
cavidade oral primitiva hipófise anterior ou adenohipófise hipófise posterior ou neurohipófise

8 A Hipófise e sua origem embrionária
A Hipófise possui três porções: a anterior (ou adenohipófise), a posterior (ou neurohipófise) e a intermédia (não visível no esquema acima). No esquema acima é possível observar as diferenças básicas entre a adenohipófise e a neurohipófise: a adenohipófise origina-se do epitélio que evagina e se destaca do palato duro (bolsa de Rathke), migrando em direção ao tubo neural e a neurohipófise é uma evaginação do assoalho do diencéfalo.

9 A HIPÓFISE E SUAS RELAÇÕES COM O HIPOTÁLAMO
Anterior Posterior extraído, enquanto disponível, de: Principal: Visite também o site abaixo que contém textos e figuras de Endocrinofisiologia;

10 A IRRIGAÇÃO DA HIPÓFISE
Adenohipófise (pelo sistema porta-hipotalâmico-hipofisário originado na eminência mediana) e da neurohipófise. Posterior Anterior extraído enquanto disponível de:

11 Os núcleos hipotalâmicos
Diagrama do hipotálamo humano, ilustrando seus principais núcleos extraído enquanto disponível de:

12 Os núcleos hipotalâmicos Sistema porta-hipotalâmico-hipofisário
Axônios de neurônios hipotalâmicos

13 A HIPÓFISE E SUAS RELAÇÕES COM O HIPOTÁLAMO
Costanzo, 2008

14 O CONTROLE DA HIPÓFISE ANTERIOR E POSTERIOR PELO HIPOTÁLAMO
extraído enquanto disponível de: Principal:

15 A HIPÓFISE E SUAS RELAÇÕES COM O HIPOTÁLAMO
Posterior Anterior extraído enquanto disponível de:

16 O SISTEMA PORTA HIPOTALÂMICO-HIPOFISÁRIO

17 A REGULAÇÃO DA SECREÇÃO DA ADENOHIPÓFISE PELOS HORMÔNIOS HIPOTALÂMICOS
Saladin, 2002; veja apresentação competa aqui

18 A ADENOHIPÓFISE, SEUS HORMÔNIOS E OS HORMÔNIOS REGULADORES HIPOTALÂMICOS
Hormônios da adenohipófise: Hormônio folículo-estimulante (FSH) Hormônio luteinizante (LH) Hormônio tireo-estimulante (TSH) Hormônio adrenocorticotrófico (ACTH) Prolactina (PRL) Hormônio do crescimento (GH) Saladin, 2002; veja apresentação competa aqui

19 A ADENOHIPÓFISE, SEUS HORMÔNIOS E OS HORMÔNIOS REGULADORES HIPOTALÂMICOS
Hormônios hipotalâmicos: Hormônio liberador de gonadotrofinas (GnRH) Hormônio liberador de tireotrofina (TRH) Hormônio liberador de corticotrofina (CRH) Hormônio liberador de Prolactina (TRH) Hormônio inibidor de Prolactina (Dopamina) Hormônio liberador de GH (GHRH) Hormônio inibidor de GH (Somatostatina) Hormônios da adenohipófise: Hormônio folículo-estimulante (FSH) Hormônio luteinizante (LH) Hormônio tireo-estimulante (TSH) Hormônio adrenocorticotrófico (ACTH) Prolactina (PRL) Hormônio do crescimento (GH) Saladin, 2002; veja apresentação competa aqui

20 HORMÔNIOS DA ADENOHIPÓFISE E SEUS ÓRGÃOS-ALVO

21 O CONTROLE DA SECREÇÃO HIPOTALÂMICA E ADENOHIPOFISÁRIA:
RETROALIMENTAÇÃO NEGATIVA exemplo:

22 HORMÔNIOS DA NEUROHIPÓFISE
HAD (Hormônio antidiurético ou vasopressina) Modificado do Atlas de Fisiologia, 2002

23 HORMÔNIOS DA NEUROHIPÓFISE
HAD (Hormônio antidiurético ou vasopressina) extraído de Despopoulos, 2003

24 com ADH sem ADH HORMÔNIOS DA NEUROHIPÓFISE
HAD (Hormônio antidiurético ou vasopressina) Ação no néfron distal (TCD e ducto coletor) com ADH sem ADH

25 envolvida no parto e na lactação (ejeção láctea)
Ocitocina envolvida no parto e na lactação (ejeção láctea) Na ejeção do leite (ou galactocinese), assim como nas demais espécies de mamíferos, em humanos a ocitocina é fundamental para a ocorrência da lactação. sucção mamilar ejeção láctea aferência sensorial modificado de Despopoulos, 1999

26 HORMÔNIOS DA NEUROHIPÓFISE
Mecanismo de secreção de OCITOCINA durante a lactação extraído enquant disponível de:

27 As glândulas mamárias da mulher adulta

28 Desenvolvimento das glândulas mamárias - Lactogênese
Mama adulta

29 + + Ácino mamário Alvéolo (ou ácino) da glândula mamária
Células mioepiteliais Luz do ácino mamário OCITOCINA + Exocitose de grânulos com leite + Células acinares PROLACTINA extraído enquanto disponível de:

30 Alvéolo (ou ácino) da glândula mamária
P: a progesterona inibe a lactação durante a gravidez

31 Hormônios da Adenohipófise:
Prolactina (PRL) e do Crescimento (GH)

32 Secreção de Prolactina pela adenohipófise
O reflexo neuroendócrino da galactogênese e ejeção láctea

33 Secreção de Prolactina pela adenohipófise
O reflexo neuroendócrino da galactogênese e ejeção láctea TRH

34 Regulação neuroendócrina da lactação
Reflexo neuroendócrino causado pela sucção no mamilo, levando à secreção de Ocitocina e Prolactina. Por sua vez, estes hormônios induzem a ejeção do leite (galactocinese) e a produção contínua do leite (galactopoiese). A PRL também induz amenorréia lactacional.

35 Hormônios da Adenohipófise:
Prolactina (PRL) e do Crescimento (GH)

36 Hormônio do crescimento

37 Hormônio do crescimento
GH-producing somatotrophs are located in the lateral wings of the anterior pituitary and account for approximately 50% of the cell population. By light microscopy they are strongly acidophilic cells with centrally located nuclei and diffuse cytoplasmic positivity for GH PARS DISTALIS . The pars distalis is composed of two general cell types: chromophils (50%) and chromophobes (50%). The chromophils can be further subdivided into acidophils (40%) and basophils (10%). The acidophils secrete GH (somatotropes) and prolactin (mammotropes). Basophils secrete TSH (thyrotropes), LH (gonadotropes), FSH (gonadotropes), and ACTH (corticotropes). Somatotrope Somatotropes produce GH, which is stored in rounded secretory granules The highest concentration of somatotropes is found in the lateral wings of the anterior pituitary extraído enquanto disponível de:

38 A ADENOHIPÓFISE, SEUS HORMÔNIOS E OS HORMÔNIOS REGULADORES HIPOTALÂMICOS
Hormônios hipotalâmicos: Hormônio liberador de GH (GHRH) Hormônio inibidor de GH (Somatostatina ou GHIH) Hormônio da adenohipófise: Hormônio do crescimento (GH) Saladin, 2002; veja apresentação competa aqui

39 A secreção de GH ocorre em pulsos. Por quê?
Perfis de secreções do GH em 24 horas, durante a infância

40 Porque a secreção de GH depende de diversos
reguladores intra e extra-hipotalâmicos Releasing and inhibiting hormones (black dot), produced by neurosecretory cells in the hypothalamus, control pituitary activity. They influence the synthesis and release of hormones (yellow dot) from the cells in the anterior pituitary, such as the GH-producing somatotropes. The neural control of the anterior pituitary originates in the higher central nervous system:  monaminergic neurones (green + purple + light orange dots)  tuberohypophyseal neurones (orange dot)  neurosecretory cells (black dot)  anterior pituitary. extraído, quando disponível, de:

41 A secreção de GH é regulada 1ª/te pelo GHRH e GHIH
A secreção de GH é regulada por dois hormônios peptídicos secretados por céls. neurosecretoras: Hormônio Liberador de GH (GHRH) que estimula sua síntese e liberação e o Hormônio inibidor da liberação de GH (GHRIH ou GHIH) ou somatostatina que diminui sua síntese e secreção. GHRH e GHRIH, por sua vez, são influenciados por diversos fatores, permitindo, assim, a regulação fina da secreção de GH.

42 A secreção de GH é regulada 1ª/te pelo GHRH e GHIH
Quando o GHRH predomina, ocorre a secreção de GH A secreção de GH é regulada por dois hormônios peptídicos secretados por céls. neurosecretoras: Hormônio Liberador de GH (GHRH) que estimula sua síntese e liberação e o Hormônio inibidor da liberação de GH (GHRIH ou GHIH) ou somatostatina que diminui sua síntese e secreção. GHRH e GHRIH, por sua vez, são influenciados por diversos fatores, permitindo, assim, a regulação fina da secreção de GH. GH Figura extraída, enquanto disponível, de:

43 A secreção de GH é regulada 1ª/te pelo GHRH e GHIH
A secreção de GH promove uma série de efeitos fisiológicos O GH estimula a produção de fatores de crescimento semelhantes à Insulina (IGFs) em diversos órgãos, em especial no fígado. GH e IGF1 Medeiam os efeitos do próprio GH modificando a secreção de GH por retroalimentação negativa

44 O aumento da secreção de GH inibe, per si, a secreção de GHRH e estimula a secreção de GHIH, que inibe a secreção de GHRH O GH estimula a produção de fatores de crescimento semelhantes à Insulina (IGFs) em diversos órgãos, em especial no fígado. GH e IGF1 Medeiam os efeitos do próprio GH modificando a secreção de GH por retroalimentação negativa

45 Fatores que estimulam ou suprimem a secreção de GH sob condições fisiológicas
SST: somatostatina ou GHRIH ou SRIH

46 Também, a secreção de GH estimula a síntese e secreção de IGF-I que, por sua vez, inibe a secreção de GHRH e estimula a secreção de GHRIH GH stimulates production of insulin-like growth factors (IGFs) in the body, notably the liver. mediate GH effects throughout the body modify secretion of GH (=feedback inhibition)

47 As ações fisiológicas do GH/IGF-I
Fig Biological actions of GH. The effects on linear growth, organ size, and lean body mass are at least partly mediated by insulin-like growth factors (IGFs) (somatomedins) produced in the liver and in the GH target tissues as well. IGFBP, Insulin-like growth factor-binding protein. Berne et al, 2004

48 A secreção de GH aumenta no início do sono
stage 1 stage 2 stage 3 stage 4 (indivíduo jovem adulto) GH is typically secreted as a series of pulses. In normal young adults, a major release occurs about one hour after the onset of sleep (see Figure 1), in what is known as slow-wave sleep, which occurs when delta sleep is greatest during the first period of sleep. In men, this release represents about 70% of the daily GH output. In women, the GH release is more variable, but studies have shown that early sleep is the primary determinant of human GH release for both men and women.

49 Eixo hipotalâmico-hipofisário-hepático da regulação da secreção do Hormônio do Crescimento (GH) e fatores que influenciam a sua secreção. ALS: subunidade ácido-lábil; GHBP: proteína de ligação do GH; GHRH: Hormônio Liberador de GH; IGFBP: proteína de ligação dos fatores de crescimento semelhantes à insulina (IGF-1); IGF-1: fator de crescimento semelhante à insulina, do tipo 1; SS: Somatostatina.

50 Ações do GH e IGF´s na fisiologia óssea
Tecido ósseo osteoclastos osteoblastos AS AÇÕES DO GH SOBRE O CRESCIMENTO DO ESQUELETO SE DEVEM À PROLIFERAÇÃO CELULAR E AO ESTÍMULO DA SÍNTESE DE COLÁGENO, PRINCIPAL COMPONENTE DA MATRIZ ORGÂNICA, NA PLACA EPIFISÁRIA. PORÉM, ESTAS AÇÕES SÃO MEDIADAS PELOS IGF´S, PRINCIPALMENTE IGF-I PARÁCRINO E AUTÓCRINO. A PLACA EPIFISÁRIA (COM PRÉ-CONDRÓCITOS) SINTETIZA IGF-I EM RESPOSTA AO GH

51 Ações do GH e IGF´s na fisiologia óssea
Tecido ósseo osteoclastos osteoblastos O IGF-I SINTETIZADO NA PLACA EPIFISÁRIA AGE PARACRINA E AUTOCRINAMENTE NAS DEMAIS CÉLULAS DO DISCO EPIFISÁRIO. PRINCIPAL AÇÃO: ATIVAÇÃO DA MITOGÊNESE PORÉM, O FECHAMENTO DO DISCO EPIFISÁRIO IMPEDE O EFEITO NO CRESCIMENTO LONGITUDINAL ÓSSEO, EXCETO EM OSSOS PLANOS, CURTOS OU IRREGULARES, QUE AINDA POSSUEM RESQUÍCIOS DE TECIDO CARTILAGINOSO (COMO OSSOS FRONTAIS, MANDÍBULA E FALANGES DISTAIS) QUE PODEM SOFRER AÇÃO DE EVENTUAL EXCESSO DE GH/IGF-I. Mello, 2008

52 Ações do GH e IGF´s na fisiologia óssea

53 Perfil de secreção de GH ao longo da vida
Lifetime pattern of GH secretion. GH levels are higher in children than in adults, with a peak period during puberty. GH secretion declines with aging. Berne et al, 2004

54

55 Gigantismo: excesso de GH na infância
ALTERAÇÕES DA SECREÇÃO DE GH NA INFÂNCIA. These girls are sisters. The girl on the left lacked growth hormone. In this picture she was 18cm shorter than her sister, despite being one and a half years older. Não encontrado Nanismo: falta ou deficiência na infância Gigantismo: excesso de GH na infância Robert P. Wadlow ao lado do irmão Aos 20 anos, ao lado da mãe.

56 Repare na estrutura óssea da face e das mãos
ALTERAÇÕES NA SECREÇÃO DE GH NA VIDA ADULTA Acromegalia: excesso de secreção de GH após a puberdade. Repare na estrutura óssea da face e das mãos Typical facial appearance of acromegaly. Evolution of the appearances over 2 decades.

57 SHREK EXISTIU... ALTERAÇÕES NA SECREÇÃO DE GH NA VIDA ADULTA
Acromegalia: excesso de secreção de GH após a puberdade. SHREK EXISTIU... ...e falava 14 idiomas. O personagem de desenho animado que é sucesso em todo mundo provavelmente foi criado a partir de uma máscara mortuária do francês Maurice Tillet. Poeta, ator e lutador de luta livre profissional, com o nome de "assustador ogro dos ringues“, Tillet morreu aos 51 anos de idade. Leia mais em:

58 Veja animações online sobre o Hormônio do Crescimento
ALTERAÇÕES NA SECREÇÃO DE GH NA VIDA ADULTA Acromegalia: excesso de secreção de GH após a puberdade.                                                                                       Acral enlargement in acromegaly. Comparison with a normal subject.                                                                                       Intradental separation and prognathism in a patient with acromegaly. Veja animações online sobre o Hormônio do Crescimento extraído, enquanto disponível, de:

59 Veja mais sobre Fisiologia Endócrina aqui


Carregar ppt "Fisiologia do Sistema Endócrino"

Apresentações semelhantes


Anúncios Google