DRENAGEM TORÁCICA Utilização e diferenciais dos materiais de drenagem Profa. Dra. Maria Ribeiro S. Morard maria@rio.com.br
Folhetos Pleurais Parietal e Visceral
Folhetos Pleurais Parietal e Visceral
Anatomia do Espaço Pleural Costelas Vasos Intercostais Espaço Intercostal Diafragma Colapso Pulmonar
Anatomia do Espaço Pleural Costelas Líquido,livre dentro da cavidade Pulmão
Drenagem Torácica Histórico Hipócrates Idade Média 1os registros de drenagem de empiema pleural Idade Média Uso de sifões em ferimentos torácicos Aspiradores de feridas
Drenagem Torácica Histórico 1830 – Viena – Van Swieten - Tubo acoplado a bomba de sucção manual para hemotórax traumático 1859 – Inglaterra - C. Hunter - Agulha hipodérmica com torneirinha 1867 – Inglaterra – Hilier - Tubo flexível longo mergulhado em frasco com água 1872 – Ingaterra – Playfair / Hewett - Sistema fechado sob selo d’água 1920 – Nova Iorque – Kenyon - Sistema aberto de drenagem subaquática Guerra da Coréia – década 50 - Técnicas atuais
Drenagem Torácica Objetivos Restabelecimento da pressão negativa do espaço pleural Remoção de ar, líquidos, sólidos (fibrina) do espaço pleural e mediastino resultantes de processos infecciosos, trauma, procedimentos cirúrgicos Re-expansão pulmonar
Drenagem Torácica Principios A drenagem se faz por ação: Gravitacional Pressão positiva intrapleural Pressão negativa do sistema de drenagem
Drenagem Torácica Sistemas de Drenagem Quanto ao método de manutenção Selo d’água Valvulares * VÁLVULA DE HEIMLICH Quanto ao processo Passivo Ativo Quanto ao equipamento Simples Duplo frasco Triplo frasco
Drenagem Torácica Toracocentese Deve preceder qualquer abordagem invasiva da pleura Permite coleta do material para análise e para se estabelecer a natureza da coleção pleural Permite estabelecer o local exato da possível drenagem Tratamento emergencial: Pneumotórax hipertensivo Tratmento definitivo: Pneumotórax residual
Drenagem Torácica Indicações 1. Pneumotórax Espontâneo Hipertensivo Primário Secundário Hipertensivo Traumático Iatrogênico
Drenagem Torácica Indicações 2. Hemotórax 3. Derrame pleural Traumático Residual 3. Derrame pleural Exsudato Empiema Quilotórax 4. Drenagem profilática
Drenagem Torácica Indicações 1. TRAUMA TORÁCICO EMPIEMA PLEURAL PNEUMOTÓRAX ESPONTÂNEO QUILOTÓRAX HEMOTÓRAX NÃO TRAUMÁTICO DERRAME PLEURAL NEOPLÁSICO PÓS-OPERATÓRIO (ABERTURA PLEURAL)
Drenagem Torácica Materiais
Drenagem Torácica Materiais
Drenagem Torácica Materiais
Drenagem Torácica Rota Axilar 5° espaço intercostal Anterior edge of the latissimus dorsi Rota Axilar Borda externa do peitoral maior Entre o 3º e 5º espaço intercostal sobre a linha média axilar Local da Incisão
Drenagem Torácica Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica
Drenagem Torácica
Drenagem Torácica Materiais
Drenagem Torácica Materiais
Pneumotórax Hipertensivo Drenagem Torácica Pneumotórax Hipertensivo 2 cm
Pneumotórax Bilateral Drenagem Torácica Pneumotórax Bilateral BAROTRAUMA Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Empiema Pleural fase I
Drenagem Torácica Drenagem Torácica Empiema Pleural fase I Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Drenagem Torácica Empiema Pleural fase I Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Drenagem Torácica Empiema Pleural fase I Setor Torácico HUGG
Empiema Pleural fase II Drenagem Torácica Empiema Pleural fase II Aderências Pleurais Local Derrame
Empiema Pleural fase II Videotoracoscopia Empiema Pleural fase II Marcadores indicativos para procedimento invasivo: Derrame loculado ou ocupando mais de 50% do hemitórax Gram e cultura positivos no líquido pleural pH < 7,20 e glicose < 60 mg/dL LDH > 2/3 do limite sérico normal Descorticação toracoscópica → Fase fibrinopurulenta (com menos de 3 semanas de duração) * *
Drenagem Torácica Derrame Neoplásico Pleurodese com talco Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Piopneumotórax Setor Torácico HUGG
Empiema pleural fase III Drenagem Torácica Empiema pleural fase III Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Derrame Pleural encistado
Drenagem Torácica Aberta Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Aberta Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica CRITÉRIOS DE RETIRADA DO DRENO OBJETIVOS SATISFEITOS
COMPLICAÇÕES NÃO INFECCIOSAS Drenagem Torácica Complicações EMPIEMA – 2 a 25% DESCONHECIMENTO TÉCNICO FALHAS DO SISTEMA DE DRENAGEM COMPLICAÇÕES NÃO INFECCIOSAS
Dreno não oscila: obstruído ou fora do tórax Drenagem Torácica Complicações TÉCNICA DE DRENAGEM OSCILAÇÃO DRENO FORA DO TÓRAX FIXAÇÃO DO DRENO INCISÃO NÃO SUTURADA TRANSFIXAÇÃO PERDA DO DRENO ORIFÍCIO NO SUBCUTÂNEO Dreno não oscila: obstruído ou fora do tórax
Drenagem Torácica Complicações SISTEMA DE DRENAGEM CONEXÕES ESTREITAS MÁ VEDAÇÃO COLUNA LÍQUIDA > 2 cm EXTENSÃO LONGA Equação de Poiseuille: Ø = ∆p π r4 / 8Lv Ø: fluxo; p: pressão; r: raio; L: extensão; v: viscosidade
Transporte do doente com dreno ocluído Drenagem Torácica Complicações SISTEMA DE DRENAGEM Transporte do doente com dreno ocluído
Drenagem Torácica Situações clínicas Situação Possíveis Causas Conduta Ausência de Oscilação Dreno dobrado Dreno obstruído / pinçado Dreno fora da cavidade pleural Conexões finas Conexões erradas Tubo submerso > 2 cm Manipular dreno Aspirar dreno Abrir dreno Redrenar Trocar conexões Esvaziar frasco Diminuição do débito com persistência de imagem radiológica Dreno obstruído Intermediário longo Intermediário fino Frasco no mesmo nível do tórax Frasco coletor cheio Verificar sistema Reposicionar frasco Borbulhamento persistente Orifício cutâneo alargado Conexões mal adaptadas Tampa do frasco não vedada Defeitos do frasco coletor Orifícios do dreno no subcutâneo Verificar sistema de drenagem Vedação
Tratamento complicações pós – drenagem pleural Drenagem Torácica Tratamento complicações pós – drenagem pleural Profilaxia das complicações Domínio Técnico Conhecer as complicações NÃO SUBESTIMAR O PROCEDIMENTO
Drenagem Torácica Cuidados Contraindicações/Cuidados Drenagem Torácica Cuidados Distúrbios da coagulação Aderências pleurais Bolhas gigantes Obstrução completa de brônquios principais Derrames pleurais por doença hepática Lesão diafragmática
Atelectasia de pulmão direito - Ruptura Brônquica Drenagem Torácica Cuidados Atelectasia de pulmão direito - Ruptura Brônquica Setor Torácico HUGG
Drenagem Torácica Armadilha
Put Chest Drain; Be Happy But, Be Observant and Do Follow -Up Not only Till Patient Go Home Later on too. maria@rio.com.br
Drenagem Torácica Armadilha O B R I G A D A ! Drenagem Torácica Armadilha maria@rio.com.br